Thẩm quyền xét xử vụ việc dân sự của Tòa án sau sáp nhập

Thẩm quyền xét xử vụ việc dân sự của Tòa án từ sau sáp nhập là một trong những vấn đề trọng tâm và có ý nghĩa then chốt trong hệ thống pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam. Với việc các quy định pháp luật mới có hiệu lực, đặc biệt là những sửa đổi, bổ sung liên quan đến Bộ luật Tố tụng dân sự, việc xác định đúng đắn thẩm quyền của Tòa án không chỉ đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự mà còn góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan tư pháp. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích những thay đổi quan trọng về thẩm quyền xét xử các vụ việc dân sự của Tòa án kể từ ngày 01/7/2025.

Thẩm quyền xét xử vụ việc dân sự của Tòa án từ 01/7/2025

Thẩm quyền xét xử vụ việc dân sự của Tòa án từ 01/7/2025

Thẩm quyền của Tòa án nhân dân khu vực 

Kể từ ngày 01/7/2025, Tòa án nhân dân khu vực có thẩm quyền theo lãnh thổ tiếp nhận nhiệm vụ, thực hiện thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án, vụ việc; giải quyết vụ việc phá sản và các vụ việc khác thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân khu vực, gồm:

• Tòa án nhân dân khu vực có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp quy định tại các điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật Tố tụng dân sự;
• Giải quyết những yêu cầu quy định tại các điều 27, 29, 31 và 33 của Bộ luật Tố tụng dân sự, trừ yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, đăng ký phán quyết trọng tài vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của một số Tòa án nhân dân cấp tỉnh theo quy định tại khoản 2 Điều 37 của Bộ luật Tố tụng dân sự.

Thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh

Nhiệm vụ, thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh từ 1/7/2025 như sau:

• Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục phúc thẩm những vụ việc mà bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân khu vực bị kháng cáo, kháng nghị; giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân khu vực nhưng bị kháng nghị theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự.
• Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, đăng ký phán quyết trọng tài vụ việc theo quy định của Luật Trọng tài thương mại

Cách xác định thẩm quyền của Tòa án theo quy định mới

Xác định đúng thẩm quyền của Tòa án là bước đầu tiên và rất quan trọng khi khởi kiện hoặc yêu cầu Tòa án giải quyết vụ việc dân sự. Việc này cần được thực hiện qua 03 bước, theo Bộ luật Tố tụng dân sự 2015:

Bước 1: Xác định thẩm quyền chung

• Xác định vụ việc là vụ án (tranh chấp) hay việc dân sự (yêu cầu).
• Xác định lĩnh vực liên quan (dân sự, hôn nhân & gia đình, kinh doanh thương mại, lao động) và đối chiếu với các điều 26–33 BLTTDS 2015.
• Kiểm tra xem có thuộc trường hợp ngoại lệ theo luật chuyên ngành không (ví dụ: vụ việc đã được các bên chọn giải quyết bằng trọng tài thì Tòa án không thụ lý).

Bước 2: Xác định thẩm quyền theo cấp Tòa án

• Căn cứ vào các điều 35–38 BLTTDS, xác định vụ việc thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp khu vực hay Tòa án nhân dân cấp tỉnh.
• Trong mô hình mới, Tòa án cấp khu vực thay thế cho cấp huyện, thụ lý các vụ việc dân sự.
• Ngoại lệ: Yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, đăng ký phán quyết trọng tài vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của một số Tòa án nhân dân cấp tỉnh theo quy định tại khoản 2 Điều 37 của Bộ luật Tố tụng dân sự.

Bước 3: Xác định thẩm quyền theo lãnh thổ

• Nếu tranh chấp liên quan đến bất động sản, chỉ Tòa án nơi có bất động sản mới có thẩm quyền.
• Với các vụ việc khác, nguyên tắc chung là Tòa án nơi bị đơn cư trú/làm việc có thẩm quyền.
• Ngoại lệ: Các bên có thể thỏa thuận bằng văn bản lựa chọn Tòa án nơi cư trú của nguyên đơn hoặc Nguyên đơn có thể lựa chọn Tòa án theo quy định tại Điều 40 BLTTDS trong một số trường hợp cụ thể.

Danh sách các Tòa án khu vực sau sáp nhập tại TP. HCM 

Theo Phụ lục ban hành kèm Nghị quyết 81/2025/UBTVQH15, danh sách 19 Tòa án nhân dân khu vực TP HCM sau sáp nhập tỉnh 2025 cụ thể như sau:

Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự

Tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự

Luật Kiến Việt là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý toàn diện trong lĩnh vực dân sự, với đội ngũ luật sư vững chuyên môn, giàu kinh nghiệm thực tiễn và luôn lấy quyền lợi hợp pháp của khách hàng làm trung tâm trong mọi hoạt động tư vấn và đại diện. Chúng tôi hiểu rằng, tranh chấp dân sự không chỉ là xung đột về tài sản hay nghĩa vụ, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến quyền lợi cá nhân, gia đình và tổ chức nếu không được xử lý đúng pháp luật và kịp thời.

Các dịch vụ dân sự tiêu biểu của chúng tôi bao gồm:

• Tư vấn pháp lý sơ bộ và định hướng giải quyết tranh chấp dân sự
• Soạn thảo và gửi văn bản yêu cầu/đề nghị hòa giải, thương lượng
• Đại diện tham gia thương lượng, hòa giải ngoài Tòa án
• Soạn thảo hồ sơ khởi kiện vụ án dân sự
• Đại diện theo ủy quyền trong quá trình giải quyết tại Tòa án các cấp
• Tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan
• Tư vấn và hỗ trợ thi hành bản án, quyết định dân sự đã có hiệu lực pháp luật
• Tư vấn giải quyết tranh chấp liên quan đến hợp đồng, tài sản, thừa kế, quyền sử dụng đất, nghĩa vụ dân sự
• Hỗ trợ xử lý tranh chấp phát sinh trong quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài
• Tư vấn phòng ngừa tranh chấp dân sự cho cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp

Với tinh thần trách nhiệm và cam kết đồng hành cùng khách hàng, Luật Kiến Việt không chỉ tư vấn đúng luật mà còn đưa ra giải pháp phù hợp với hoàn cảnh cụ thể, giúp khách hàng bảo vệ quyền lợi một cách hiệu quả, tiết kiệm thời gian và chi phí. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline  0386579303 để được hỗ trợ nhanh chóng, hiệu quả và chuyên nghiệp nhất.