Như các bạn đã biết, từ ngày 01/7/2025, chính quyền ở địa phương của Việt Nam chỉ còn cấp tỉnh và cấp xã, bỏ cấp huyện. Do đó nhiều thủ tục thuộc thẩm quyền của cấp huyện sẽ được phân cấp, giao cho cấp tỉnh và cấp xã. Trong đó hầu hết thủ tục được chuyển về cho UBND cấp xã thực hiện.

Trong đó Chủ tịch UBND xã/phường (cấp xã) sẽ có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (hay được gọi là sổ đỏ, sổ hồng) mà chưa được Nhà nước cấp giấy chứng nhận (cấp sổ lần đầu) cho cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam, cộng đồng dân cư.

Đối với đất mà đã có sổ, việc đăng ký biến động từ việc chuyển nhượng, mua bán, tặng cho, thế chấp,… vẫn sẽ thuộc thẩm quyền của Văn phòng đăng ký đất đai ở tỉnh hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai đặt tại các đơn vị hành chính cấp xã hoặc khu vực liên xã, phường.

Ngoài ra UBND cấp xã còn được giao, phân cấp nhiều thẩm quyền, thủ tục khác và có các trách nhiệm đi kèm. Sau đây Luật Kiến Việt tổng hợp các thủ tục thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của cấp xã sau ngày 01/7/2025. Việc chuyển giao thẩm quyền này được quy định trong Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12 tháng 6 năm 2025 của Chính phủ quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

1. Thẩm quyền về đất đai của Chủ tịch UBND cấp xã

Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà chưa được Nhà nước cấp giấy chứng nhận (cấp sổ lần đầu) cho cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam, cộng đồng dân cư.
Ban hành Quyết định thu hồi đất thuộc các trường hợp thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, và Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, Thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Ban hành Thông báo thu hồi đất đối thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND cấp xã
Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND cấp xã
Phê duyệt phương án cưỡng chế quyết định thu hồi đất và kinh phí cho hoạt động cưỡng chế
Quyết định giá đất cụ thể khi nhà nước bồi thường bằng việc giao đất khi thu hồi đất.
Quyết định giá đất cụ thể đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, điều chỉnh quy hoạch xây dựng chi tiết, thu hồi đất, xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp huyện theo quy định
Quyết định giá bán nhà ở tái định cư trong địa bàn
Chấp thuận phương án sử dụng đất nông nghiệp của tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp; phê duyệt phương án sử dụng đất lúa của cá nhân quy định tại khoản 7 Điều 45 Luật Đất đai (Cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa quá hạn mức quy định thì phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa bao gồm các nội dung theo quy định).
Xác định lại diện tích đất ở và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định.
Ghi giá đất trong quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, chuyển hình thức sử dụng đất thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã đối với trường hợp áp dụng giá đất trong bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; ban hành quyết định giá đất thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã đối với trường hợp xác định giá đất cụ thể theo quy định
Quyết định thành lập Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể thuộc thẩm quyền cấp xã theo quy định.
Quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với cá nhân theo quy định tại Luật Đất đai; quyết định giao đất đối với cộng đồng dân cư theo quy định; quyết định giao đất nông nghiệp cho cá nhân ở những địa phương chưa thực hiện việc giao đất cho cá nhân theo quy định của pháp luật về đất đai
Phê duyệt phương án góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai để thực hiện dự án chỉnh trang, phát triển khu dân cư nông thôn, mở rộng, nâng cấp đường giao thông nông thôn theo quy định.
Quyết định thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với từng dự án theo quy định.
Ban hành quyết định kiểm đếm bắt buộc quy định khi thu hồi đất theo quy định
Ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc khi thu hồi đất theo quy định
Ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất theo quy định; ban hành quyết định thành lập Ban cưỡng chế thu hồi đất theo quy định;
Quyết định trưng dụng đất, quyết định gia hạn trưng dụng đất mà thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện trước đây; thành lập Hội đồng để xác định mức bồi thường thiệt hại do thực hiện trưng dụng đất gây ra, quyết định mức bồi thường quy định.
Giải quyết tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau quy định (Tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp không có Giấy tờ mà các bên có lựa chọn UBND giải quyết); ban hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai, ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai mình giải quyết.
Phê duyệt phương án cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai trong trường hợp các bên tranh chấp không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, cưỡng chế thi hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai
Phê duyệt phương án đấu giá quyền sử dụng đất đối với một số trường hợp theo quy định.
Có văn bản chấp thuận hoặc không chấp thuận về phương án sử dụng đất nông nghiệp của Tổ chức kinh tế thực hiện tích tụ đất nông nghiệp thông qua phương thức theo quy định phải lập phương án sử dụng đất nông nghiệp.
Và một số thẩm quyền khác theo quy định

*Thẩm quyền thủ tục đất đai ở cấp xã mới*

2. Trách nhiệm của Chủ tịch UBND cấp xã

Tổ chức thực hiện quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc theo quy định khi thu hồi đất
Tổ chức thực hiện quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất theo quy định
Tổ chức cưỡng chế thi hành quyết định trưng dụng đất theo quy định thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện
Tham gia Hội đồng thẩm định bảng giá đất theo quy định tại; tham gia là Chủ tịch Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể cấp xã.
Tổ chức thực hiện quyết định cưỡng chế quyết định giải quyết tranh chấp đất đai thuộc trường hợp đất chưa có giấy chứng nhận và các bên lựa chọn UBND là nơi giải quyết.
Phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai tại địa phương theo thẩm quyền
Tham gia Hội đồng xác định mức bồi thường thiệt hại do thực hiện trưng dụng đất gây ra theo quy định
Tham gia Ban Chỉ đạo theo quy định tại khoản 1 Điều 67 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP (Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thành lập Ban chỉ đạo để chỉ đạo, tổ chức việc quản lý, sử dụng đất của các công ty nông, lâm nghiệp ).

3. Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã

Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về các nội dung quy định tại Luật Đất đai 2023 và các Nghị định hướng dẫn Luật Đất đai:

Cho ý kiến về quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh theo quy định
Tổ chức lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp xã, kế hoạch sử dụng đất 05 năm cấp xã
Công bố công khai quy hoạch sử dụng đất cấp xã, kế hoạch sử dụng đất 05 năm cấp xã theo quy định
Tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương theo quy định
Công bố, công khai phạm vi thu hồi đất theo tiến độ của dự án đến người sử dụng đất đối với dự án chưa có trong kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo quy định
Báo cáo kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trước ngày 15 tháng 10 hằng năm theo quy định
Chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 86 Luật Đất đai
Quản lý đất đã thu hồi tại khu vực nông thôn theo quy định
Tổ chức thực hiện việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất, giải quyết khiếu nại liên quan đến việc cưỡng chế theo quy định của pháp luật về khiếu nại; bảo đảm điều kiện, phương tiện cần thiết phục vụ cho việc cưỡng chế; bố trí kinh phí cưỡng chế thu hồi đất theo quy định
Tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư theo quy định
Lập và tổ chức thực hiện phương án đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm tại địa phương; tổ chức lấy ý kiến và tiếp thu, giải trình ý kiến của người có đất thu hồi theo quy định.
Giao trách nhiệm cho đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định.
Thực hiện trách nhiệm quy định tại khoản 5 Điều 125 Luật Đất đai, cụ thể:

a) Hằng năm phải công bố kế hoạch, danh mục các khu đất thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất trên Cổng thông tin đấu giá quyền sử dụng đất quốc gia, cổng thông tin điện tử của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cổng thông tin điện tử của Ủy ban nhân dân cấp huyện;

b) Tổ chức lập, tổ chức thực hiện phương án thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của Luật này để đấu giá quyền sử dụng đất;

c) Tổ chức lập, tổ chức thực hiện phương án đấu giá quyền sử dụng đất;

d) Chỉ đạo việc bàn giao đất trên thực địa, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người trúng đấu giá quyền sử dụng đất.

Nhận bàn giao diện tích đất quy định tại điểm d khoản 2 Điều 142 Luật Đất đai để thực hiện việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người sử dụng đất ở theo quy định của pháp luật (Diện tích đất của tổ chức đã bố trí cho hộ gia đình, cá nhân là cán bộ, công nhân viên của tổ chức làm nhà ở trước ngày Luật Đất đai 2023 có hiệu lực thi hành).
Quản lý phần diện tích đất của các công ty nông, lâm nghiệp bàn giao về địa phương theo quy định.
Quản lý đất bãi bồi ven sông, ven biển thuộc địa bàn; điều tra, khảo sát, theo dõi, đánh giá quỹ đất bãi bồi ven sông, ven biển thường xuyên được bồi tụ hoặc thường bị sạt lở để có kế hoạch khai thác, sử dụng theo quy định.
Thực hiện trách nhiệm quy định tại khoản 7 Điều 219 Luật Đất đai, về góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đật đai, cụ thể:

a) Cung cấp thông tin về hiện trạng sử dụng đất, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; quy hoạch xây dựng; quy hoạch đô thịđã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt liên quan đến khu vực góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai;

b) Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo phương án góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai được phê duyệt.

*Luật Kiến Việt chuyên thực hiện thủ tục đất đai tại Lâm Đồng*

4. Thẩm quyền thuộc cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp xãđược chuyển giao từ cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp huyện

Ban hành kế hoạch kiểm tra, quyết định kiểm tra đối với lĩnh vực đất đai trên phạm vi địa bàn quản lý theo quy định

5. Trách nhiệm của cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp xã

Cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp xã có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về các nội dung quy định tại Luật Đất đai như sau:

Giúp Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc quản lý đất đai tại địa phương
Tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo quy định.
Quản lý, sử dụng thông tin từ hồ sơ địa chính phục vụ cho yêu cầu quản lý nhà nước về đất đai tại địa phương và theo yêu cầu của công dân, cập nhật biến động đất đai đối với những trường hợp biến động thuộc thẩm quyền và phản ánh tình hình vi phạm trong quản lý, sử dụng đất vào hồ sơ địa chính theo quy định.
Giúp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức việc xác định giá đất cụ thể theo quy định
Tổ chức kiểm tra chuyên ngành đất đai theo quy định
Tham gia Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai để thực hiện hòa giải tranh chấp đất đai theo quy định.
Kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn việc thi hành công vụ của cán bộ, công chức; giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cá nhân, tổ chức và xử lý kịp thời những vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai tại địa phương theo thẩm quyền; phát hiện và đề xuất xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai khi thi hành công vụ theo quy định
Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định.
Ký xác nhận mảnh trích đo bản đồ địa chính phục vụ đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp xã sau khi đã được người sử dụng đất và đơn vị đo đạc ký xác nhận.
Cung cấp tài liệu cần thiết và phối hợp với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong quá trình giải quyết, thống nhất về địa giới đơn vị hành chính theo quy định.
Cử đại diện tham gia Ban cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc khi thu hồi đất
Tổng hợp nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ và đất rừng sản xuất để thực hiện dự án đầu tư trên địa bàn trước thời điểm lập kế hoạch sử dụng đất cấp xã
Kiểm tra, hoàn thiện hồ sơ trình Ủy ban nhân dân cấp xã phê duyệt phương án đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định.
Rà soát hiện trạng sử dụng đất trong phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực quy định.
Chủ trì, phối hợp với các phòng, ban liên quan thẩm định phương án sử dụng đất kết hợp trình Ủy ban nhân dân cấp xã theo quy định.
Tham gia Ban thực hiện cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định.