Nội dung

Trong tình hình tỷ lệ tội phạm ngày càng gia tăng như hiện nay thì những thắc mắc xoay quanh vấn đề về án tích ngày càng phổ biến. Để có thể tái hòa nhập với xã hội, có việc làm ổn định, rất nhiều cá nhân từng bị kết án về hành vi phạm tội trong quá khứ mong muốn được xóa án tích và câu hỏi mà họ thường quan tâm đó là án tích có tự động được xóa hay không? Để hiểu thêm về vấn đề này, mời bạn đọc theo dõi bài viết sau đây.

Án tích là gì?

Khi một người bị kết án về hành vi phạm tội theo quy định của Bộ luật Hình sự, người này sẽ có án tích. Án tích có thể được hiểu là hậu quả pháp lý mà người phạm tội phải gánh chịu khi thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật. Án tích có thể được xóa sau khi người phạm tội chấp hành xong hình phạt tù và trải qua thời gian thử thách.

Theo như quy định tại khoản 1 Điều 69 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 (sau đây gọi tắt là Bộ luật Hình sự), người được xóa án tích thì coi như chưa bị kết án.

Án tích có tự động được xóa hay không?

Án tích có tự động được xóa hay không?

Câu trả lời là CÓ, án tích có thể được tự động xóa nếu rơi vào trường hợp đương nhiên được xóa án tích theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Đối chiếu với quy định tại Điều 70 Bộ luật Hình sự, để thuộc trường hợp đương nhiên được xóa án tích, người bị kết án phải đáp ứng các điều kiện sau đây:

Thứ nhất, người bị kết án không phạm phải các tội về xâm phạm an ninh quốc gia quy định tại Chương XIII hay các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh được quy định tại Chương XXVI của Bộ luật Hình sự. Bởi vì để xóa án tích trong trường hợp này, phải có quyết định của Tòa án chứ án tích không tự động được xóa.
Thứ hai, người bị kết án đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo, chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau:
- 01 năm nếu thuộc trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
- 02 năm nếu thuộc trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
- 03 năm nếu thuộc trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
- 05 năm nếu thuộc trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành trên 03 năm thì thời hạn đương nhiên được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.

Trường hợp hết thời hiệu thi hành bản án, nếu người bị kết án không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn nêu trên thì người này cũng sẽ được xóa án tích.

Ngoài ra, án tích cũng có thể tự động xóa trong trường hợp người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng mà nếu trong thời hạn 03 năm tính từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án mà người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới.

>> Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục xoá án tích theo quy định mới nhất

Các trường hợp xóa án tích khác

Các trường hợp xóa án tích

Xóa án tích theo quyết định của Tòa án

Tòa án sẽ căn cứ vào tính chất của tội phạm đã thực hiện, thái độ chấp hành pháp luật, thái độ lao động của người bị kết án để ra quyết định xóa án tích cho họ. Điều 71 Bộ luật Hình sự có quy định về trường hợp người bị kết án được xóa án tích theo quyết định của Toà án như sau:

Thứ nhất, người phạm tội bị kết án về tội xâm phạm an ninh quốc gia quy định tại Chương XIII hoặc tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh được quy định tại Chương XXVI của Bộ luật Hình sự.
Thứ hai, người bị kết án đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo, chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau:

i) 03 năm nếu thuộc trường hợp bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 05 năm;

ii) 05 năm nếu thuộc trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;

iii) 07 năm nếu thuộc trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành trên 03 năm thì thời hạn được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
Trường hợp hết thời hiệu thi hành bản án, người bị kết án không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn nêu trên thì sẽ được Tòa án xem xét xóa án tích.

Thứ ba, trường hợp nếu người bị kết án đã bị Tòa án bác đơn xin xóa án tích lần đầu, thì sau 01 năm kể từ ngày bị Tòa án bác đơn mới được tiếp tục xin xóa án tích; nếu bị bác đơn lần thứ hai trở đi, thì sau 02 năm kể từ ngày bị Tòa án bác đơn mới được xin xóa án tích.

Xóa án tích trước thời hạn

Trong trường hợp người bị kết án có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt và đã lập công, được cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị, thì Tòa án quyết định việc xóa án tích nếu người đó đã bảo đảm được ít nhất một phần ba thời hạn được nêu ở phần trước của bài viết.

Cụ thể, trường hợp người bị kết án không phạm phải các tội về xâm phạm an ninh quốc gia quy định tại Chương XIII hay các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh quy định tại Chương XXVI của Bộ luật Hình sự thì bạn đọc tham khảo thời hạn của trường hợp đương nhiên được xóa án tích. Còn nếu người bị kết án phạm phải các tội vừa nêu thì mời bạn đọc tham khảo thời hạn của trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án.

Xóa án tích đối với người phạm tội dưới 18 tuổi

Người dưới 18 tuổi bị kết án có thể được coi là không có án tích, nếu rơi vào một trong các trường hợp như sau:
- Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi;
- Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi mà bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng hoặc tội phạm rất nghiêm trọng do vô ý;
- Người bị áp dụng biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng.
Người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thì sẽ được tự động xóa án tích nếu trong vòng 03 năm kể từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án mà người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới.