English
Khởi tố vụ án hình sự là gì?
Khởi tố vụ án hình sự là giai đoạn mở đầu của trình tự tố tụng, trong đó cơ quan có thẩm quyền xác định sự việc xảy ra có dấu hiệu của tội phạm hay không để quyết định khởi tố hay quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
Về nguyên tắc chung, khi có dấu hiệu phạm tội cơ quan có thẩm quyền sẽ khởi tố vụ án hình sự để tất cả các tội phạm đều bị xử lý kịp thời. Tuy nhiên trong thực tế không ít trường hợp tội phạm xảy ra đã gây thiệt hại cho bị hại không chỉ về lợi ích vật chất mà cả về tinh thần hoặc uy tín. Việc khởi tố vụ án hình sự để truy cứu trách nhiệm người thực hiện tội phạm trong các trường hợp này có thể lại gây thêm những tổn thất khác cho bị hại. Vì thế, pháp luật quy định trường hợp khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại nhằm tạo điều kiện cho bị hại được tự do lựa chọn cách giải quyết: yêu cầu pháp luật can thiệp hoặc tự dàn xếp với người đã gây thiệt hại cho mình một cách ổn thỏa. Như vậy, khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại là trường hợp mà cơ quan, người có thẩm quyền xác định được sự việc xảy ra có dấu hiệu của tội phạm nhưng chỉ được khởi tố vụ án hình sự khi có yêu cầu khởi tố của bị hại trong một số trường hợp nhất định theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự.
>> Xem thêm: Thời hạn điều tra vụ án hình sự
Khởi tố hình sự theo yêu cầu của bị hại
Các trường hợp chỉ được khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại
Trong pháp luật hiện hành, khởi tố vụ án theo yêu cầu của bị hại được quy định tại Điều 155 BLTTHS 2015. Tuy pháp luật dành cho bị hại quyền yêu cầu khởi tố nhằm tôn trọng và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại nhưng pháp luật cũng đưa ra giới hạn nhất định đối với các trường hợp chỉ được khởi tố theo yêu cầu, đó là một số trường hợp phạm tội do vô ý hoặc phạm tội với lỗi cố ý nhưng thiệt hại xảy ra không lớn, tính chất của sự xâm hại không nghiêm trọng. Cụ thể, khoản 1 Điều 155 BLTTHS 2015 đã quy định: “Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.” Như vậy, bao gồm các tội phạm sau:
- Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác
- Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh
- Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội
- Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác
- Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính
- Tội hiếp dâm
- Tội cưỡng dâm
- Tội làm nhục người khác
- Tội vu khống
- Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp
Có thể thấy các tội phạm chỉ được khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại là các tội phạm ít nghiêm trọng và tội phạm nghiêm trọng, trong đó hầu hết là tội phạm ít nghiêm trọng. Có hai trường hợp thuộc loại tội phạm nghiêm trọng là tội phạm hiếp dâm quy định tại khoản 1 Điều 141 BLHS và tội cưỡng dâm quy định tại khoản 1 Điều 143 BLHS, nhưng đây là các tội xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm của bị hại nên cần xem xét ý chí, nguyện vọng của bị hại có muốn xử lý người thực hiện hành vi xâm phạm đến mình hay không nhằm tránh việc xử lý gây thiệt hại thêm cho họ.
>> Có thể bạn quan tâm: Điều kiện được hưởng án treo là gì?
Luật sư tư vấn về khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại
Trên đây là nội dung giới thiệu về các trường hợp chỉ được khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại. Mọi nhu cầu tư vấn về khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại, Quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi – Công ty Luật Kiến Việt để được tư vấn và hướng dẫn.
Thông tin liên hệ Công ty Luật Kiến Việt:
Liên hệ qua Website: https://luatkienviet.com/
Liên hệ qua điện thoại: 0386 579 303
Liên hệ qua Email: contact@luatkienviet.com
Liên hệ qua Facebook: https://www.facebook.com/luatkienviet
Liên hệ trực tiếp tại địa chỉ công ty.
