Cho vay tiền cần lưu ý gì để tránh bị tội cho vay lãi nặng là vấn đề quan trọng để quá trình cho vay được diễn ra an toàn và hợp pháp theo quy định của pháp luật. Cho vay tiền là hoạt động dân sự phổ biến, tuy nhiên, nếu không cẩn trọng, bạn có thể phạm tội cho vay lãi nặng. Trong bài viết sau, chúng tôi sẽ tư vấn, liệt kê một số lưu ý để tránh bị tội cho vay lãi nặng.
Cho vay tiền cần lưu ý gì để tránh bị tội cho vay lãi nặng
Thế nào là cho vay lãi nặng
- Theo khoản 1, Điều 2 Nghị quyết 01/2021/NQ-HĐTP, cho vay lãi nặng là trường hợp bên cho vay cho bên vay vay tiền với mức lãi suất gấp 5 lần trở lên mức lãi suất cao nhất quy định tại khoản 1, Điều 468 của Bộ luật Dân sự.
Chi tiết tại khoản 1, Điều 468 Bộ luật Dân sự quy định, lãi suất vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20 %/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác.
Như vậy, lãi suất tối đa được quy định tại khoản 1, Điều 468 Bộ luật Dân sự là không được vượt quá mức lãi suất cho phép là 20 %/năm. Trong trường hợp cho vay với mức lãi suất gấp 5 lần mức này trở lên thì được gọi là cho vay lãi nặng.
Dấu hiệu pháp lý của tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự
Dấu hiệu pháp lý của tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự được xác định bao gồm 04 yếu tố:
Chủ thể: Chủ thể của tội phạm là người có năng lực trách nhiệm hình sự đã thực hiện hành vi phạm tội cụ thể được Bộ luật hình sự quy định là tội phạm.
Khách thể: Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự xâm phạm đến trật tự quản lý kinh tế của nhà nước về tín dụng; xâm phạm đến lợi ích của công dân.
Mặt khách quan:
- Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự dựa trên mức lãi suất do các bên thỏa thuận trong hợp đồng vay tài sản. Dấu hiệu bắt buộc để cấu thành tội này là Cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự. Theo quy định của Bộ luật Dân sự thì quy định mức lãi suất do các bên tự thỏa thuận nhưng không được vượt quá 20% trên một năm trên một khoản tiền vay. Bên cạnh đó thì để thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự thì phải đáp ứng thêm điều kiện về số tiền thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên hoặc dưới 30.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
- Hậu quả trực tiếp của hành vi cho vay lãi nặng là gây thiệt hại cho người vay, làm cho người vay phải chịu mức lãi quá cao so với mức hợp lý.
Mặt chủ quan: Người phạm tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự thực hiện hành vi với lỗi cố ý. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là hành vi gây nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả do hành vi đó gây ra và mong muốn hậu quả đó xảy ra.
Mức xử phạt đối với tội cho vay lãi nặng
Theo Điều 201 Bộ Luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), mức xử phạt đối với tội cho vay lãi nặng được quy định như sau:
- Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm;
- Phạm tội mà thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Tội cho vay lãi nặng có được hưởng án treo không?
Theo Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết 01/2022/NQ-HĐTP) của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, án treo là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, được Tòa án áp dụng đối với người phạm tội bị phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, xét thấy không cần bắt họ phải chấp hành hình phạt tù.
Như vậy, người phạm tội cho vay lãi nặng chỉ được hưởng án treo khi bị xử phạt với mức phạt tù không quá 03 năm, đồng thời đáp ứng các điều kiện hưởng án treo khác theo quy định tại Điều 65 Bộ luật Hình sự 2015 và hướng dẫn chi tiết tại Nghị quyết 02/2018 (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết 01/2022/NQ-HĐTP).
Các lưu ý khi cho vay tiền tránh bị tội cho vay lãi nặng
Cho vay với lãi suất đúng quy định:
- Theo điều 468 Bộ luật dân sự 2015, lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức vượt quá không có hiệu lực.
- Nếu lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, người cho vay có thể bị xử lý trách nhiệm hình sự về tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự được quy định tại điều 201 Bộ luật Hình sự 2015
Người cho vay nên yêu cầu người vay cầm cố, thế chấp tài sản có giá trị thuộc quyền sở hữu của họ để bảo đảm cho khoản vay. Người nhận thế chấp phải lưu ý tới các quy định về công chứng, đăng ký thế chấp đối với tài sản bảo đảm.
Lập hợp đồng vay bằng văn bản và phải được công chứng, chứng thực.
- Hợp đồng nên được lập thành văn bản và được công chứng, chứng thực để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bên cho vay; trong đó nêu nội dung rõ ràng về thông tin người vay, người cho vay, số tiền vay, lãi suất, thời hạn trả… có đầy đủ chữ ký của hai bên.
- Ngoài ra, để hợp đồng vay tiền có hiệu lực pháp lý, các bên phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 117 BLDS 2015: chủ thể ký kết có năng lực pháp luật dân sự phù hợp; tự nguyện thực hiện giao dịch cho vay; mục đích và nội dung của giao dịch không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội…
Tham khảo ý kiến luật sư: Đối với các khoản vay có giá trị lớn, trước khi tiến hành cho vay, nên tham khảo ý kiến của luật sư để được tư vấn cụ thể về các vấn đề pháp lý liên quan.
Luật sư tư vấn tội cho vay lãi nặng
Luật sư tư vấn tội cho vay lãi nặng
Luật sư tư vấn về tội cho vay lãi nặng sẽ hỗ trợ khách hàng:
- Tiếp nhận thông tin từ khách hàng và tư vấn chi tiết, cụ thể hơn về các mức xử phạt đối với tội cho vay lãi nặng;
- Tư vấn, phân tích chi tiết về hành vi vi phạm của chủ thể phạm tội cho vay lãi nặng;
- Xem xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, điều kiện được hưởng án treo (nếu có);
- Hướng dẫn khách hàng các biện pháp khắc phục hậu quả để được miễn, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự;
- Thu thập, soạn thảo, chuẩn bị các giấy tờ, hồ sơ, tài liệu, chứng cứ liên quan đến vụ việc của khách hàng;
- Tham gia hỗ trợ khách hàng trong suốt quá trình tố tụng từ khởi tố, điều tra, lấy lời khai đến giai đoạn xét xử;
- Tham gia với tư cách Luật sư bào chữa trong phiên tòa tại Tòa án.
Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết về tội cho vay lãi nặng. Nếu bạn có bất kỳ vướng mắc nào liên quan đến pháp luật hình sự hoặc dấu hiệu, mức phạt tội cho vay lãi nặng, xin vui lòng liên hệ thông qua hotline 0386579303 hoặc gửi tin nhắn qua Zalo để được luật sư của Luật Kiến Việt hỗ trợ một cách nhanh chóng.