Nội dung

Để được xét duyệt trúng thầu, trước hết nhà thầu cần đáp ứng đầy đủ điều kiện tham gia đấu thầu của nhà thầu. Luật Đấu thầu 2023 đã đưa ra những quy định chặt chẽ hơn về điều kiện tham gia đấu thầu đối với nhà thầu, đòi hỏi các doanh nghiệp phải có năng lực tài chính vững mạnh, kinh nghiệm phong phú và hệ thống quản lý chất lượng hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp các nhà thầu xây dựng hiểu rõ hơn về những yêu cầu bắt buộc để tham gia đấu thầu.

Điều kiện tham gia đấu thầu của nhà thầu

Quy định của pháp luật về đấu thầu

Hoạt động đấu thầu tại Việt Nam được quy định tại Luật Đấu thầu 2023 và các văn bản hướng dẫn. Các quy định này bao gồm các nguyên tắc và quy trình nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng, cạnh tranh và hiệu quả trong các hoạt động đấu thầu.

Căn cứ khoản 8 Điều 4 Luật Đấu thầu 2023, có thể hiểu đấu thầu là một quá trình cạnh tranh công khai, nhằm lựa chọn nhà thầu hoặc nhà đầu tư có năng lực và kinh nghiệm phù hợp nhất để thực hiện các dự án. Quá trình này được thực hiện theo các quy định pháp luật chặt chẽ, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả. Mục tiêu cuối cùng của đấu thầu là tìm ra đối tác có thể cung cấp sản phẩm, dịch vụ hoặc thực hiện dự án với chất lượng tốt nhất và giá cả hợp lý nhất.

Việc đấu thầu được thực hiện dựa trên các nguyên tắc

Đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Đấu thầu phải được tổ chức công khai, trung thực, không phân biệt đối xử giữa các nhà thầu.
Đảm bảo lựa chọn nhà thầu có năng lực và kinh nghiệm phù hợp với yêu cầu của gói thầu.

Điều kiện tham gia đấu thầu

Điều kiện tham gia đấu thầu

Điều kiện chung

Căn cứ Điều 6 Luật Đấu thầu 2023, để được làm hồ sơ tham gia đấu thầu, các nhà thầu phải đáp ứng một số điều kiện cơ bản như sau:

Đối với tổ chức:

Đăng ký hoạt động hợp pháp tại Việt Nam hoặc nước ngoài.
Có năng lực tài chính độc lập, không đang trong quá trình giải thể hoặc phá sản.
Đã đăng ký trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Đảm bảo cạnh tranh công bằng và tuân thủ quy định pháp luật.
Không bị cấm tham gia đấu thầu hoặc đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đối với nhà thầu nước ngoài, phải liên danh với nhà thầu trong nước hoặc sử dụng nhà thầu phụ trong nước (trừ trường hợp đặc biệt).

Đối với hộ kinh doanh:

Có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hợp lệ.
Chủ hộ kinh doanh không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đáp ứng các điều kiện về cạnh tranh, không bị cấm tham gia đấu thầu.

Đối với cá nhân:

Có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
Có chứng chỉ chuyên môn (nếu pháp luật yêu cầu).
Không bị cấm tham gia đấu thầu hoặc đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Điều kiện đặc thù

Điều kiện tham gia đấu thầu đối với các ngành đặc thù thường sẽ chặt chẽ và phức tạp hơn so với các ngành khác, nhằm đảm bảo chất lượng công trình, dịch vụ, hàng hóa và phù hợp với tính đặc thù của từng ngành. Các điều kiện đặc thù khi tham gia đấu thầu thường được quy định tại văn bản luật chuyên ngành.

Ví dụ: căn cứ theo Điều 16 Luật Dầu khí 2022, để tham gia đấu thầu trong lĩnh vực dầu khí, ngoài việc phải đáp ứng các điều kiện chung, nhà thầu còn phải có đủ năng lực tài chính, kỹ thuật và kinh nghiệm trong hoạt động dầu khí. Trường hợp không đủ điều kiện này thì phải liên danh với tổ chức, cá nhân khác có đủ điều kiện để tham gia.

Hồ sơ tham gia đấu thầu

Theo quy định tại Khoản 23 Điều 4 Luật Đấu thầu, hồ sơ dự thầu được hiểu là tập hợp đầy đủ các tài liệu mà nhà thầu, nhà đầu tư chuẩn bị và nộp cho bên mời thầu. Những tài liệu này phải tuân thủ chặt chẽ các yêu cầu cụ thể đã được quy định rõ trong hồ sơ mời thầu hoặc hồ sơ yêu cầu. Thông qua hồ sơ này, nhà thầu phải hoàn thành để chứng minh năng lực và sự phù hợp của mình với gói thầu.

Hiện nay chưa có quy định chung về các tài liệu cần có trong hồ sơ dự thầu, tuỳ từng gói thầu và hình thức đấu thầu mà sẽ có các loại hồ sơ mời thầu với yêu cầu khác nhau, và là cơ sở để chuẩn bị hồ sơ dự thầu.

Tham khảo thêm: Những điều doanh nghiệp cần biết khi tham gia đấu thầu

Quy trình lựa chọn nhà thầu

Quy trình lựa chọn nhà thầu sẽ khác nhau tùy thuộc vào hình thức đấu thầu. Các quy trình này thường bao gồm các bước cơ bản sau:

Xây dựng hồ sơ mời thầu, xác định các tiêu chí đánh giá.
Công khai thông tin, tiếp nhận hồ sơ dự thầu.
Đánh giá hồ sơ dự thầu dựa trên các tiêu chí đã đề ra.
Trình, thẩm định và phê duyệt kết quả lựa chọn.
Công khai kết quả và lý do (nếu có).
Ký kết hợp đồng với nhà thầu trúng thầu.
Quản lý thực hiện hợp đồng.

Các rủi ro pháp lý mà nhà đầu tư có thể gặp trong quá trình đấu thầu

Quá trình đấu thầu luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là các rủi ro pháp lý. Những rủi ro này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi và lợi ích của nhà đầu tư nếu không được phòng ngừa và xử lý kịp thời. Dưới đây là một số rủi ro pháp lý điển hình mà nhà đầu tư có thể gặp phải:

Rủi ro liên quan đến hồ sơ mời thầu:

Hồ sơ mời thầu không đầy đủ, thiếu chính xác, dẫn đến việc nhà đầu tư hiểu sai về yêu cầu của dự án, dẫn đến việc chuẩn bị hồ sơ dự thầu không đầy đủ hoặc không đáp ứng yêu cầu.
Các điều khoản trong hồ sơ mời thầu có thể mâu thuẫn nhau, gây khó khăn cho nhà đầu tư trong việc hiểu và thực hiện.
Bên mời thầu thay đổi hồ sơ mời thầu sau khi đã công bố, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư.

Rủi ro liên quan đến quá trình đánh giá hồ sơ:

Các tiêu chí đánh giá không được công khai hoặc không rõ ràng, tạo điều kiện cho sự chủ quan trong quá trình đánh giá.
Thông tin về hồ sơ dự thầu bị rò rỉ, gây ảnh hưởng đến sự công bằng của quá trình đấu thầu.
Có sự thiên lệch hoặc ưu ái đối với một số nhà đầu tư nhất định.

Rủi ro liên quan đến hợp đồng:

Hợp đồng không tuân thủ các quy định của pháp luật, dẫn đến việc hợp đồng bị vô hiệu hoặc bị hủy bỏ.
Hợp đồng không quy định rõ ràng các quyền và nghĩa vụ của các bên, dẫn đến tranh chấp sau này.
Bên mời thầu đơn phương thay đổi các điều khoản trong hợp đồng, gây thiệt hại cho nhà đầu tư.

Dịch vụ tư vấn điều kiện tham gia đấu thầu

Luật sư tư vấn điều kiện tham gia đấu thầu

Có thể thấy luật đấu thầu liên tục được cập nhật và bổ sung với nhiều quy định chi tiết, phức tạp. Việc không tuân thủ các quy định của pháp luật về đấu thầu có thể dẫn đến nhiều rủi ro pháp lý, bao gồm cả việc bị hủy thầu, phạt hành chính, thậm chí là kiện tụng. Vậy nên khi tham gia đấu thầu rất cần một luật sư chuyên gia để tư vấn cũng như hỗ trợ nhà thầu:

Luật sư đánh giá năng lực của doanh nghiệp, so sánh với yêu cầu của gói thầu, tư vấn các giải pháp để đáp ứng đầy đủ các điều kiện.
Luật sư hỗ trợ soạn thảo hồ sơ dự thầu theo đúng mẫu, đảm bảo đầy đủ thông tin, chính xác và hợp pháp.
Hướng dẫn các thủ tục cần thiết để nộp hồ sơ dự thầu, tham gia mở thầu, làm rõ các vấn đề phát sinh trong quá trình đấu thầu.
Khi có tranh chấp, luật sư có thể đại diện khách hàng tham gia tranh tụng.

Tham khảo thêm: Dịch vụ tư vấn lập hồ sơ tham dự thầu cho nhà thầu

Điều kiện tham gia đấu thầu không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn liên quan đến nhiều yếu tố khác như năng lực tài chính, kinh nghiệm, công nghệ. Doanh nghiệp cần có một chiến lược tổng thể để nâng cao năng lực cạnh tranh của mình và mang về được những hợp đồng có giá trị. Trên đây là một số thông tin về điều kiện dự thầu, nếu có bất kỳ thắc mắc nào khác về vấn đề này, vui lòng liên hệ luật sư tư vấn luật đấu thầu qua hotline 0386579303 để được tư vấn, hỗ trợ.