Án phí dân sự sơ thẩm

Án phí dân sự là gì? 

Theo quy định tại Điều 1 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì vụ việc dân sự gồm vụ án dân sự và việc dân sự. Án phí là khoản tiền mà đương sự phải nộp cho Tòa án khi giải quyết vụ án dân sự. Còn đối với việc dân sự thì khoản tiền đương sự nộp là lệ phí.

Các loại án phí dân sự sơ thẩm

Theo quy định tại Điều 24 Nghị quyết số 326/2016/ UBTVQH14 thì các loại án phí dân sự sơ thẩm bao gồm: án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án dân sự không có giá ngạch; án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án dân sự có giá ngạch. Trong đó:

– Vụ án dân sự không có giá ngạch là vụ án mà trong đó yêu cầu của đương sự không phải là một số tiền hoặc không thể xác định được giá trị bằng một số tiền cụ thể.

Ví dụ: Tranh chấp về ly hôn, tranh chấp về cấp dưỡng nuôi con; tranh chấp về quyền sở hữu tài sản và tranh chấp về quyền sử dụng đất mà Tòa án không xem xét giá trị, chỉ xem xét quyền sở hữu tài sản và tranh chấp về quyền sử dụng đất; trường hợp một bên yêu cầu công nhận hợp đồng mua bán tài sản, chuyển nhượng quyền sử dụng đất và một bên yêu cầu tuyên bố hợp đồng mua bán tài sản, chuyển nhượng quyền sử dụng đất vô hiệu và đều không có yêu cầu gì khác…

– Vụ án dân sự có giá ngạch là vụ án mà trong đó yêu cầu của đương sự là một số tiền hoặc là tài sản có thể xác định được bằng một số tiền cụ thể.

Ví dụ: Tranh chấp về các loại hợp đồng, tranh chấp về chia tài sản chung, tranh chấp về chia thừa kế, tranh chấp về bồi thường thiệt hại tài sản, tranh chấp về quyền sở hữu tài sản và tranh chấp về quyền sử dụng đất mà Tòa án phải xác định giá trị của tài sản hoặc xác định quyền sở hữu quyền sử dụng đất theo phần, tranh chấp hợp đồng mua bán tài sản, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, một bên yêu cầu trả lại tiền, đặt cọc và phạt cọc, một bên chấp nhận trả số tiền cọc đã nhận và không chấp nhận phạt cọc…

Lưu ý: Không thu án phí khi Tòa án tiến hành xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm

Mức án phí dân sự sơ thẩm

Mức án phí do pháp luật quy định căn cứ chủ yếu vào chi phí trung bình về việc lập hồ sơ, giải quyết vụ việc dân sự, theo mức độ giản đơn hoặc phức tạp của vụ việc dân sự tòa án giải quyết hay công việc cụ thể tòa án phải tiến hành. Mức án phí dân sự sơ thẩm pháp luật quy định có hai loại: loại thu theo một số tiền nhất định và loại thu theo tỉ lệ giá trị tài sản. Đối với những vụ án không có giá ngạch, hay còn gọi là giá kiện, án phí dân sự sơ thẩm được thu theo một số tiền cụ thể nhất định. Đối với những vụ án dân sự ngạch mức án phí dân sự sơ thẩm được thu theo tỉ lệ giá trị tài sản. Mức lệ phí sơ thẩm yêu cầu giải quyết việc dân sự được pháp luật quy định thu theo một mức tiền nhất định và tùy theo tính chất công việc mà Tòa án phải thực hiện theo yêu cầu của đương sự.

Tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm

Theo Điều 195 BLTTDS 2015, nguyên đơn phải nộp tiền tạm ứng phí sơ thẩm trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, trừ trường hợp được miễn án phí hoặc được miễn nộp tiền tạm ứng án phí:  “Thẩm phán dự tính số tiền tạm ứng án phí, ghi vào giấy báo và giao cho người khởi kiện để họ nộp tiền tạm ứng án phí. Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí”.

Tiền tạm ứng án phí sơ thẩm nói riêng và tạm ứng án phí nói chung được nộp cho cơ quan thi hành án cùng cấp có thẩm quyền để gửi vào tài khoản tạm giữ mở tại kho bạc nhà nước và được rút ra để thi hành án theo quyết định của Tòa án. Nếu người đã nộp tiền án phí sơ thẩm phải chịu án phí thì ngay sau khi bản án quyết định có hiệu lực thi hành, số tiền tạm ứng cơ quan thi hành án đã thu phải được nộp vào ngân sách nhà nước. Trong trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng án phí được hoàn trả một phần hoặc toàn bộ số tiền đã nộp theo bản án, quyết định của Tòa án thì cơ quan thi hành án đã thu tiền tạm ứng án phí sơ thẩm phải làm thủ tục trả lại tiền cho họ. Trong trường hợp việc giải quyết vụ việc dân sự bị tạm đình chỉ thì tiền tạm ứng án phí đã nộp được xử lí khi vụ việc được tiếp tục giải quyết. 

Miễn giảm án phí dân sự sơ thẩm

Việc miễn giảm án phí được quy định tại Điều 150 BLTTDS 2015 và được cụ thể hóa tại Điều 16 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14:

“Điều 16. Thẩm quyền miễn, giảm tạm ứng lệ phí Tòa án, lệ phí Tòa án

1. Trước khi thụ lý việc dân sự, Thẩm phán được Chánh án Tòa án phân công có thẩm quyền xét đơn đề nghị miễn, giảm tạm ứng lệ phí Tòa án.

2. Thẩm phán được Chánh án Tòa án cấp sơ thẩm phân công có thẩm quyền xét đơn đề nghị miễn, giảm tạm ứng lệ phí phúc thẩm.

3. Trước khi mở phiên họp sơ thẩm hoặc phúc thẩm, Thẩm phán được Chánh án Tòa án phân công giải quyết việc dân sự có thẩm quyền xét miễn, giảm lệ phí Tòa án cho đương sự có yêu cầu

4. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đơn đề nghị miễn, giảm tạm ứng lệ phí Tòa án, lệ phí Tòa án và tài liệu, chứng cứ chứng minh thuộc trường hợp được miễn, giảm, Tòa án thông báo bằng văn bản về việc miễn, giảm hoặc không miễn, giảm tạm ứng lệ phí Tòa án, lệ phí Tòa án cho người đề nghị. Trường hợp không miễn, giảm thì phải nêu rõ lý do.

5. Tại phiên họp, Thẩm phán hoặc Hội đồng giải quyết việc dân sự có thẩm quyền xét miễn, giảm lệ phí Tòa án giải quyết việc dân sự cho đương sự có yêu cầu khi ra quyết định giải quyết nội dung việc dân sự”.

Khi Tòa án giải quyết vụ việc dân sự, các đương sự phải chịu án phí dân sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật, tùy theo mức độ và loại việc dân sự trên cơ sở lợi ích, mức lỗi của họ trong quan hệ pháp luật Tòa án giải quyết trong vụ việc dân sự. Tuy vậy, do tính chất của từng loại vụ việc và điều kiện kinh tế của các đương sư, trong một số trường hợp pháp luật quy định miễn, giảm việc nộp tiền tạm ứng án phí và tiền án phí cho họ. Ngoài ra, đối với cơ quan, tổ chức khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khác, lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước thì pháp luật còn quy định không phải nộp tiền án phí, lệ phí. 

Luật sư tư vấn về án phí dân sự sơ thẩm

Trên đây là nội dung giới thiệu về án phí dân sự sơ thẩm. Mọi nhu cầu tư vấn về án phí dân sự sơ thẩm, Quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi – Công ty Luật Kiến Việt để được tư vấn và hướng dẫn.

Thông tin liên hệ Công ty Luật Kiến Việt:

Liên hệ qua Website: https://luatkienviet.com/

Liên hệ qua điện thoại: 0386 579 303

Liên hệ qua Email: contact@luatkienviet.com

Liên hệ qua Facebook: https://www.facebook.com/luatkienviet

Liên hệ trực tiếp tại địa chỉ công ty.