Công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức là việc toà án công nhận hiệu lực của hợp đồng khi hợp đồng lập thành văn bản không đúng quy định hoặc không được công chứng, chứng thực trong trường hợp bắt buộc. Trên thực tế có nhiều hợp đồng bị tòa án tuyên vô hiệu do vi phạm điều kiện về hình thức, tuy nhiên vẫn có quy định cho phép công nhận hiệu lực của hợp đồng trong trường hợp này. Bài viết sau đây sẽ tư vấn cho các bạn về điều kiện công nhận hiệu lực của hợp đồng cũng như thực tiễn của vấn đề này..
Công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức
Hiệu lực Hợp đồng là gì?
Hiệu lực của hợp đồng có thể được hiểu là giá trị pháp lý của hợp đồng làm phát sinh các quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia, và giá trị pháp lý ràng buộc các bên tham gia hợp đồng phải tôn trọng và phải thi hành nghiêm túc các quyền và nghĩa vụ đó.
Thời điểm một hợp đồng có hiệu lực có thể khác nhau tùy vào các điều khoản của hợp đồng hoặc theo quy định của pháp luật. Việc đảm bảo hợp đồng có hiệu lực pháp lý là rất quan trọng để bảo vệ quyền và lợi ích của các bên trong hợp đồng.
Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng
Để hợp đồng có hiệu lực, theo quy định tại điều 117 BLDS, cần phải thỏa mãn các điều kiện sau:
1. Người tham gia hợp đồng phải có năng lực hành vi dân sự
Đối với cá nhân:
- Từ đủ 18 tuổi trở lên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ: tự mình xác lập, thực hiện các hợp đồng dân sự
- Từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi: tự mình xác lập, thực hiện hợp đồng dân sự, trừ giao dịch liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch khác phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
- Từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi: xác lập, thực hiện hợp đồng dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch phục vụ sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi.
- Chưa đủ 6 tuổi: do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.
- Người mất năng lực hành vi dân sự: do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.
- Người bị Tòa án tuyên bố hạn chế năng lực hành vi dân sự: phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật, trừ giao dịch nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày.
Đối với pháp nhân:
- Pháp nhân, hộ gia đình, tổ hợp tác xác lập, thực hiện hợp đồng thông qua người đại diện hợp pháp
- Thực hiện trong phạm vi đại diện và tham gia các giao dịch phù hợp với phạm vi hoạt động.
2. Người tham gia hợp đồng phải hoàn toàn tự nguyện
- Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng là các bên tham gia giao dịch hoàn toàn tự do ý chí, tự nguyện thoả thuận về nội dung của giao dịch, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép từ phía bên kia hoặc của người khác;
- Các bên tự nguyện thỏa thuận các vấn đề nhằm làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của mình.
3. Mục đích, nội dung của hợp đồng không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội
- Điều cấm của luật là những quy định của luật không cho phép chủ thể thực hiện những hành vi nhất định.
- Đạo đức xã hội là những chuẩn mực ứng xử chung trong đời sống xã hội, được cộng đồng thừa nhận và tôn trọng.
- Để hợp đồng dân sự có hiệu lực thì mục đích, nội dung không vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội, nếu có thì vô hiệu theo Bộ luật Dân sự.
4. Hình thức hợp đồng phù hợp với quy định của pháp luật
- Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể;
- Giao dịch dân sự thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử được coi là giao dịch bằng văn bản;
- Với một số loại hợp đồng dân sự có điều kiện là buộc lập thành văn bản có công chứng, chứng thực thì các bên khi giao kết hợp đồng phải tuân thủ quy định đó.
Vi phạm về hình thức hợp đồng có bị vô hiệu hợp đồng không?
Về trường hợp vi phạm hình thức hợp đồng có bị vô hiệu hợp đồng hay không thì theo khoản 1 Điều 407 Bộ luật Dân sự 2015 được quy định như sau:
- Quy định về giao dịch dân sự vô hiệu từ Điều 123 đến Điều 133 của Bộ luật này cũng được áp dụng đối với hợp đồng vô hiệu.
- Sự vô hiệu của hợp đồng chính làm chấm dứt hợp đồng phụ, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận hợp đồng phụ được thay thế hợp đồng chính. Quy định này không áp dụng đối với biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ.
- Sự vô hiệu của hợp đồng phụ không làm chấm dứt hợp đồng chính, trừ trường hợp các bên thỏa thuận hợp đồng phụ là một phần không thể tách rời của hợp đồng chính.
Như vậy, hợp đồng vi phạm quy định điều kiện có hiệu lực về hình thức thì vô hiệu, tuy nhiên vẫn ngoại trừ một số trường hợp theo quy định của pháp luật.
Trường hợp nào được công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức?
Các trường hợp công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức
Theo quy định Điều 129 BLDS, các trường hợp dù có vi phạm về hình thức nhưng hợp đồng không bị vô hiệu, bao gồm:
- Giao dịch dân sự đã được xác lập theo quy định phải bằng văn bản nhưng văn bản không đúng quy định của luật mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó;
- Giao dịch dân sự đã được xác lập bằng văn bản nhưng vi phạm quy định bắt buộc về công chứng, chứng thực mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó. Trong trường hợp này, các bên không phải thực hiện việc công chứng, chứng thực.
Tham khảo thêm: Hợp đồng không đúng hình thức bị vô hiệu khi nào?
Thực tiễn công nhận hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức
- Trong hệ thống pháp luật Việt Nam, hợp đồng là một trong những hình thức pháp lý quan trọng được sử dụng để thiết lập các quan hệ kinh tế, dân sự, thương mại, lao động,… Luật Dân sự Việt Nam quy định rõ các điều kiện cần thiết để một hợp đồng có hiệu lực, trong đó bao gồm cả điều kiện về hình thức của hợp đồng. Hợp đồng cần phải tuân thủ các yêu cầu về hình thức nhất định theo quy định của BLDS hoặc pháp luật chuyên ngành liên quan.
- Trong thực tiễn, mặc dù pháp luật yêu cầu hợp đồng cần phải tuân thủ điều kiện về hình thức, tuy nhiên có những trường hợp pháp luật vẫn công nhận hiệu lực của hợp đồng kể cả khi hình thức của hợp đồng không tuân thủ theo quy định của pháp luật. Trường hợp này được quy định tại Điều 129 BLDS 2015, hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức vẫn có thể được công nhận là hợp pháp nếu một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch.
- Ví dụ như vụ việc trong Án lệ 55/2022, thuộc Bản án dân sự phúc thẩm số 16/2019/DS-PT ngày 19/3/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi về vụ án “Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất ” giữa nguyên đơn là ông Võ Sĩ M với bị đơn là ông Đoàn C. Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất được xác lập trước ngày 01/01/2017 chưa được công chứng/chứng thực nhưng bên nhận chuyển nhượng đã thực hiện 2/3 nghĩa vụ của mình. Trong trường hợp này, Tòa án công nhận hiệu lực của hợp đồng mà không xét đến hình thức của hợp đồng.
Luật sư tư vấn về việc công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức
Luật sư tư vấn công nhận hiệu lực hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc yêu cầu công nhận hiệu lực của hợp đồng, hãy liên hệ với luật sư để được hỗ trợ:
- Luật sư hợp đồng sẽ tiếp nhận thông tin từ khách hàng và tư vấn chi tiết, cụ thể hơn về việc hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức của khách hàng có nằm trong trường hợp được pháp luật công nhận có hiệu lực hay không;
- Luật sư xem xét thông tin khách hàng cung cấp, sau đó đưa ra cách giải quyết, công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức;
- Luật sư giúp khách hàng thu thập, chuẩn bị hồ sơ, các giấy tờ pháp lý cần thiết khác;
- Đại diện theo ủy quyền, thay mặt khách hàng tham gia tố tụng, thực hiện các công việc pháp lý, làm việc với cơ quan có thẩm quyền, để thực hiện việc công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức.
Trên đây là những thông tin liên quan đến việc công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức. Nếu Quý khách hàng có bất kỳ vướng mắc nào khác liên quan đến các trường hợp được công nhận hiệu lực hợp đồng, thực tiễn xét xử, công nhận hoặc các vấn đề pháp lý liên quan khác,… xin vui lòng liên hệ Luật sư tư vấn thông qua hotline 0386579303 để được hỗ trợ một cách nhanh chóng.