English
Các loại hợp đồng trong đấu thầu đóng vai trò quan trọng trong việc xác định quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia. Theo Luật Đấu thầu, có nhiều loại hợp đồng khác nhau như hợp đồng trọn gói, hợp đồng theo kết quả đầu ra,… Mỗi loại hợp đồng có những đặc điểm và điều kiện ký kết riêng, phù hợp với từng tình huống cụ thể. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ những quy định cơ bản của từng loại hợp đồng trong đấu thầu theo quy định của pháp luật.
Các loại hợp đồng trong đấu thầu
Quy định của pháp luật về hợp đồng đấu thầu
Điều kiện ký kết
Điều 66 Luật Đấu thầu 2023 quy định các điều kiện ký kết hợp đồng đấu thầu như sau:
- Tại thời điểm ký kết, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất của nhà thầu được lựa chọn còn hiệu lực. Đối với mua sắm tập trung áp dụng thỏa thuận khung, tại thời điểm ký kết, thỏa thuận khung còn hiệu lực
- Tại thời điểm ký kết, nhà thầu được lựa chọn phải bảo đảm đáp ứng yêu cầu về năng lực kỹ thuật, tài chính để thực hiện gói thầu theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu
- Chủ đầu tư phải bảo đảm các điều kiện về vốn tạm ứng, vốn thanh toán, mặt bằng thực hiện và điều kiện cần thiết khác để triển khai thực hiện gói thầu theo đúng tiến độ.
Ký kết hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn
Việc ký kết hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu theo Điều 67 Luật Đấu thầu 2023 được thực hiện như sau:
- Một gói thầu được thực hiện theo một hợp đồng; trong một hợp đồng có thể áp dụng một hoặc nhiều loại hợp đồng; đối với gói thầu mua sắm tập trung hoặc gói thầu chia thành nhiều phần, một gói thầu có thể thực hiện theo nhiều hợp đồng tương ứng với một hoặc một số phần. Trường hợp áp dụng nhiều loại hợp đồng thì phải quy định rõ loại hợp đồng tương ứng với từng nội dung công việc cụ thể
- Hợp đồng được ký kết giữa các bên phải phù hợp với nội dung trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất, kết quả thương thảo hợp đồng (nếu có), quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, trong đó nêu rõ phạm vi công việc dành cho nhà thầu phụ đặc biệt (nếu có) và giá trị công việc tối đa dành cho nhà thầu phụ. Giá trị công việc tối đa dành cho nhà thầu phụ không bao gồm khối lượng công việc dành cho nhà thầu phụ đặc biệt
- Đối với nhà thầu liên danh, tất cả thành viên tham gia liên danh phải trực tiếp ký, đóng dấu (nếu có) vào văn bản hợp đồng; đối với mua sắm tập trung áp dụng thỏa thuận khung, tất cả thành viên tham gia liên danh trực tiếp ký, đóng dấu (nếu có) vào văn bản hợp đồng hoặc thành viên liên danh ký, đóng dấu (nếu có) vào văn bản hợp đồng với đơn vị có nhu cầu mua sắm theo phân công tại thỏa thuận liên danh
Tham khảo thêm: Những điều doanh nghiệp cần biết khi tham gia đấu thầu
Các loại hợp đồng đấu thầu theo quy định hiện hành
Chọn loại hợp đồng đấu thầu theo quy định hiện hành
Hợp đồng trọn gói
Theo quy định tại khoản 1 Điều 64 Luật Đấu thầu 2023, hợp đồng trọn gói được áp dụng đối với gói thầu mà tại thời điểm lựa chọn nhà thầu, phạm vi công việc, yêu cầu kỹ thuật, thời gian thực hiện gói thầu được xác định rõ, ít có khả năng thay đổi về khối lượng, yêu cầu kỹ thuật, các điều kiện không lường trước được; gói thầu chưa thể xác định được rõ khối lượng, đơn giá nhưng các bên tham gia hợp đồng xác định được khả năng quản lý rủi ro, quản lý thay đổi phát sinh hoặc xác định được các tính chất, đặc điểm của sản phẩm đầu ra, bao gồm cả hợp đồng EPC và hợp đồng chìa khóa trao tay.
Khi áp dụng hợp đồng trọn gói, giá gói thầu làm căn cứ xét duyệt trúng thầu bao gồm:
- Chi phí dự phòng cho các yếu tố rủi ro về khối lượng công việc
- Trượt giá có thể xảy ra trong quá trình thực hiện hợp đồng tương ứng với trách nhiệm quản lý rủi ro giao cho nhà thầu trong gói thầu
Giá dự thầu phải bao gồm tất cả chi phí cho các yếu tố rủi ro về khối lượng công việc và trượt giá có thể phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng tương ứng với trách nhiệm của nhà thầu trong việc thực hiện gói thầu.
Giá hợp đồng không thay đổi trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng đối với phạm vi công việc, yêu cầu kỹ thuật và điều khoản quy định trong hợp đồng, trừ:
- Trường hợp bất khả kháng
- Thay đổi phạm vi công việc phải thực hiện dẫn đến giá hợp đồng thay đổi
Việc thanh toán được thực hiện theo tỷ lệ phần trăm giá hợp đồng hoặc giá công trình, hạng mục công trình, khối lượng công việc tương ứng với giai đoạn thanh toán được các bên thỏa thuận trong hợp đồng, khi thanh toán không yêu cầu có xác nhận khối lượng hoàn thành chi tiết.
Hợp đồng theo đơn giá cố định
Khoản 2 Điều 64 Luật Đấu thầu 2023 quy định hợp đồng theo đơn giá cố định được áp dụng đối với gói thầu mà tại thời điểm lựa chọn nhà thầu bản chất công việc đã được xác định rõ ràng nhưng chưa xác định được chính xác số lượng, khối lượng công việc thực tế phải hoàn thành. Giá hợp đồng ban đầu dựa trên:
- Số lượng, khối lượng công việc
- Đơn giá cố định theo hợp đồng
- Chi phí dự phòng cho số lượng, khối lượng công việc có thể phát sinh được xác định theo quy định của pháp luật
Hợp đồng theo đơn giá cố định có đơn giá không thay đổi trong suốt thời gian thực hiện đối với toàn bộ nội dung công việc trong hợp đồng. Nhà thầu được thanh toán theo số lượng, khối lượng công việc được nghiệm thu và đơn giá cố định quy định tại hợp đồng.
Hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh
Trên cơ sở quy định tại Khoản 3 Điều 64 Luật Đấu thầu 2023, hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh được áp dụng đối với các gói thầu sau:
- Có thời gian thực hiện dài và có rủi ro biến động giá đối với các chi phí đầu vào để thực hiện hợp đồng
- Có thể tác động tiêu cực đến việc thực hiện gói thầu nếu áp dụng đơn giá cố định
Hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh có đơn giá, giá hợp đồng có thể được điều chỉnh căn cứ vào các thỏa thuận trong hợp đồng đối với toàn bộ nội dung công việc trong hợp đồng. Giá hợp đồng ban đầu dựa trên cơ sở số lượng, khối lượng công việc cần thiết với đơn giá cơ sở theo hợp đồng và chi phí dự phòng cho số lượng, khối lượng công việc có thể phát sinh, chi phí dự phòng trượt giá. Nội dung hợp đồng phải quy định phương pháp tính trượt giá theo quy định của pháp luật.
Nhà thầu được thanh toán theo số lượng, khối lượng công việc được nghiệm thu và đơn giá quy định tại hợp đồng hoặc đơn giá đã điều chỉnh (nếu có)
Hợp đồng theo thời gian
Khoản 4 Điều 64 Luật Đấu thầu 2023 quy định hợp đồng theo thời gian có thể áp dụng trong các trường hợp sau đây:
- Tình trạng khẩn cấp
- Sửa chữa, bảo trì công trình, máy móc, thiết bị
- Dịch vụ tư vấn khi khó xác định được phạm vi và thời gian thực hiện dịch vụ
Giá hợp đồng được tính trên cơ sở đơn giá cho đơn vị thời gian, mức lương đã thỏa thuận theo giờ, ngày, tuần hoặc tháng nêu trong hợp đồng và chi phí phát sinh hợp lý có thể bồi hoàn.
Hợp đồng theo chi phí cộng phí
Hợp đồng theo chi phí cộng phí (khoản 5 Điều 64 Luật Đấu thầu 2023) được áp dụng đối với công việc, dịch vụ mà tại thời điểm lựa chọn nhà thầu chưa đủ cơ sở xác định phạm vi công việc, nhu cầu cần thiết về các yếu tố, chi phí đầu vào để thực hiện các công việc dự kiến của hợp đồng.
Tại thời điểm ký kết hợp đồng, các bên thỏa thuận về chi phí quản lý, chi phí chung, lợi nhuận, phương pháp tính theo chi phí trực tiếp; phương pháp xác định chi phí trực tiếp làm căn cứ để tính toán chi phí trực tiếp và các nội dung khác để thực hiện hợp đồng.
Hợp đồng theo kết quả đầu ra
Hợp đồng theo kết quả đầu ra được áp dụng đối với công việc, dịch vụ mà việc thanh toán căn cứ vào kết quả thực hiện hợp đồng được nghiệm thu về chất lượng, số lượng và các yếu tố khác. (khoản 6 Điều 64 Luật Đấu thầu 2023)
Hợp đồng theo kết quả đầu ra phải nêu rõ các yêu cầu cụ thể về số lượng, chất lượng đầu ra, biện pháp kiểm tra, đánh giá, xác định:
- Mức độ đáp ứng về chất lượng đầu ra
- Mức giảm trừ thanh toán
- Quy định về điều chỉnh giá (nếu có)
- Các nội dung khác để thực hiện hợp đồng
Hợp đồng theo tỷ lệ phần trăm
Theo quy định tại khoản 7 Điều 64 Luật Đấu thầu 2023, hợp đồng theo tỷ lệ phần trăm chỉ có thể áp dụng cho gói thầu bảo hiểm công trình mà giá trị hợp đồng được xác định chính xác trên cơ sở giá trị công trình thực tế được nghiệm thu.
Hợp đồng hỗn hợp
Hợp đồng hỗn hợp là hợp đồng có nội dung kết hợp các loại hợp đồng quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 và 7 Điều 64 Luật Đấu thầu 2023 gồm:
- Hợp đồng trọn gói
- Hợp đồng theo đơn giá cố định
- Hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh
- Hợp đồng theo thời gian
- Hợp đồng theo chi phí cộng phí
- Hợp đồng theo kết quả đầu ra
- Hợp đồng theo tỷ lệ phần trăm
Hợp đồng hỗn hợp phải quy định rõ phạm vi công việc áp dụng đối với từng loại hợp đồng tương ứng và các nội dung bổ sung, điều chỉnh liên quan khi áp dụng đồng thời nhiều loại hợp đồng đối với một nội dung công việc, dịch vụ. Việc thanh toán đối với hợp đồng hỗn hợp phải phù hợp với quy định thanh toán theo từng loại hợp đồng cho phạm vi công việc thực hiện.
Sửa đổi, bổ sung hợp đồng đấu thầu
Sửa đổi, bổ sung hợp đồng đấu thầu
Trên cơ sở quy định tại khoản 1 Điều 70 Luật Đấu thầu 2023, Sửa đổi hợp đồng có thể thực hiện trong các trường hợp sau đây:
- Các trường hợp do các bên thỏa thuận trong hợp đồng đã ký kết phù hợp với quy định của pháp luật
- Trường hợp hoàn cảnh thực hiện hợp đồng có thay đổi cơ bản theo quy định của pháp luật về dân sự
- Theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng mà không do lỗi của chủ đầu tư
Trong quá trình thực hiện hợp đồng, các bên được điều chỉnh các mốc thời gian hoàn thành các nội dung quy định cụ thể trong hợp đồng trong các trường hợp sau đây:
- Trường hợp bất khả kháng hoặc phát sinh các điều kiện bất lợi, cản trở nhà thầu trong việc thực hiện hợp đồng và không liên quan đến vi phạm hoặc sơ suất của các bên tham gia hợp đồng
- Thay đổi, điều chỉnh dự án, phạm vi công việc, phạm vi công cấp, thiết kế, giải pháp thi công chủ đạo, biện pháp cung cấp do yêu cầu khách quan làm ảnh hưởng đến tiến độ hợp đồng
- Một hoặc các bên đề xuất sáng kiến, cải tiến thực hiện hợp đồng mà cần thay đổi tiến độ nhằm mục đích mang lại lợi ích cao hơn cho chủ đầu tư
- Việc bàn giao mặt bằng không đúng với thỏa thuận trong hợp đồng, tạm dừng hợp đồng do lỗi của chủ đầu tư ảnh hưởng đến tiến độ hợp đồng mà không do lỗi của nhà thầu
- Tạm dừng thực hiện công việc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà không do lỗi của chủ đầu tư, nhà thầu
Khi sửa đổi hợp đồng làm thay đổi thời gian thực hiện hợp đồng hoặc vượt giá gói thầu (bao gồm dự phòng) được duyệt thì phải được người có thẩm quyền cho phép. Giá hợp đồng sau khi điều chỉnh phải bảo đảm không vượt tổng mức đầu tư, dự toán mua sắm. Trường hợp dự án, dự toán mua sắm gồm nhiều gói thầu, tổng giá hợp đồng sau khi điều chỉnh phải bảo đảm không vượt tổng mức đầu tư, dự toán mua sắm.
Các bên không phải ký kết văn bản sửa đổi hợp đồng đối với trường hợp thay đổi giá hợp đồng, khối lượng và nội dung khác đã được quy định trong hợp đồng khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
- Không vượt giá gói thầu ghi trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu; trường hợp dự toán gói thầu được phê duyệt sau khi có kế hoạch lựa chọn nhà thầu thì không vượt dự toán gói thầu
- Không vượt thời gian thực hiện gói thầu ghi trong hợp đồng
- Phương pháp, công thức, hạng mục và các nội dung cần thiết để điều chỉnh đã quy định trong hợp đồng
Nguyên tắc thực hiện hợp đồng đấu thầu
Trong quá trình thực hiện hợp đồng, theo quy định tại Điều 69 Luật Đấu thầu 2023, các bên trong hợp đồng phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Có trách nhiệm thực hiện theo hợp đồng đã ký kết
- Bảo đảm trung thực, hợp tác và đúng pháp luật
- Không xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, cộng đồng và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác.
Bảo đảm thực hiện hợp đồng đấu thầu
Nhà thầu theo quy định tại Điều 68 Luật Đấu thầu 2023, phải thực hiện một trong các biện pháp sau đây để đảm bảo trách nhiệm thực hiện hợp đồng:
- Đặt cọc
- Nộp thư bảo lãnh của tổ chức tín dụng trong nước, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập theo pháp luật Việt Nam
- Nộp giấy chứng nhận bảo hiểm bảo lãnh của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ trong nước, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ nước ngoài được thành lập theo pháp luật Việt Nam
Khoản 2 Điều 68 Luật Đấu thầu 2023 quy định việc bảo đảm thực hiện hợp đồng được áp dụng đối với nhà thầu được lựa chọn, trừ các trường hợp sau:
- Nhà thầu cung cấp dịch vụ tư vấn
- Nhà thầu được lựa chọn theo hình thức tự thực hiện hoặc hình thức tham gia thực hiện của cộng đồng
- Nhà thầu thực hiện gói thầu có giá gói thầu thuộc hạn mức chỉ định thầu gói thầu thuộc dự toán mua sắm có giá gói thầu từ trên 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng; gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và dự án đầu tư theo Luật Đầu tư công, bao gồm: gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn có giá gói thầu trong hạn mức không quá 500 triệu đồng, gói thầu phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp có giá gói thầu trong hạn mức không quá 01 tỷ đồng (Trường hợp cần điều chỉnh hạn mức để phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội và yêu cầu quản lý nhà nước, Chính phủ trình Ủy ban thường vụ quốc hội xem xét, quyết định)
Nhà thầu được lựa chọn phải thực hiện biện pháp bảo đảm thực hiện hợp đồng trước hoặc cùng thời điểm hợp đồng có hiệu lực. Căn cứ quy mô, tính chất của gói thầu, giá trị bảo đảm thực hiện hợp đồng được quy định trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu theo mức xác định từ 2% đến 10% giá hợp đồng.
Nhà thầu không được hoàn trả bảo đảm thực hiện hợp đồng trong các trường hợp sau theo khoản 6 Điều 68 Luật Đấu thầu 2023:
- Từ chối thực hiện hợp đồng khi hợp đồng đã có hiệu lực
- Vi phạm thỏa thuận trong hợp đồng
- Thực hiện hợp đồng chậm tiến độ do lỗi của nhà thầu nhưng từ chối gia hạn hiệu lực của bảo đảm thực hiện hợp đồng
Luật sư tư vấn về hợp đồng trong đấu thầu
Luật sư tư vấn các hợp đồng trong đấu thầu
Việc lựa chọn loại hợp đồng phù hợp trong đấu thầu là một yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của dự án. Các loại hợp đồng đều có những ưu và nhược điểm riêng. Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của Luật Kiến Việt có thể tư vấn bạn trong các vấn đề như:
- Tư vấn các quy định của pháp luật về hợp đồng trong đấu thầu
- Tư vấn lựa chọn, phân tích ưu điểm, hạn chế của từng loại hợp đồng đấu thầu
- Tư vấn, hỗ trợ đàm phán, soạn thảo hợp đồng đấu thầu
- Tư vấn sửa đổi, bổ sung các điều khoản trong hợp đồng đấu thầu
- Tư vấn thực hiện các biện pháp bảo đảm trong hợp đồng đấu thầu
Xem thêm: Dịch vụ soạn thảo hồ sơ mời thầu, đăng tải hồ sơ mời thầu
Việc lựa chọn đúng loại hợp đồng đấu thầu không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo tiến độ và chất lượng dự án, công trình. Để được giải đáp nhanh chóng và kịp thời các vấn đề liên quan đến hợp đồng đấu thầu, đừng ngần ngại mà hãy liên hệ ngay với luật sư tư vấn hợp đồng của chúng tôi qua số hotline 0386579303 để được hỗ trợ tốt nhất.
