Nội dung

Nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là một nghĩa vụ quan trọng của bên mua bảo hiểm. Những thông tin mà bên mua cung cấp sẽ ảnh hưởng lớn đến hợp đồng. Vậy nghĩa vụ cung cấp thông tin là gì và người mua bảo hiểm, người được bảo hiểm cần chú ý điều gì để không vi phạm nghĩa vụ này. Bài viết này sẽ tập trung làm rõ các quy định về nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý của bên trong hợp đồng bảo hiểm theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Khái quát về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ là hợp đồng thỏa thuận giữa bên mua bảo hiểm (người tham gia bảo hiểm) và doanh nghiệp bảo hiểm. Trong đó, doanh nghiệp bảo hiểm cam kết sẽ trả một khoản tiền hoặc bồi thường cho người thụ hưởng được chỉ định khi người tham gia bảo hiểm gặp các vấn đề rủi ro liên quan đến thân thể, sức khỏe, tính mạng.

Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ bao gồm thông tin của các bên:

Công ty bảo hiểm.
Bên mua bảo hiểm.
Người được bảo hiểm.
Người thụ hưởng.

Lưu ý, nếu không thuộc trường hợp mua bảo hiểm cho bản thân, bên mua bảo hiểm phải có quan hệ ruột thịt, quan hệ hôn phối, Công ty – nhân viên hoặc quan hệ tín dụng với người được bảo hiểm.

Nghĩa vụ cung cấp thông tin của bên mua bảo hiểm

Khi giao kết hợp đồng

Trong giai đoạn giao kết hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, bên mua bảo hiểm sẽ phải cung cấp khá nhiều thông tin về nhân thân như tuổi tác, tình trạng sức khoẻ, điều kiện tài chính, gia đình… cho doanh nghiệp bảo hiểm. Các thông tin mà bên mua bảo hiểm cung cấp sẽ ảnh hưởng đến quyết định chấp nhận yêu cầu tham gia bảo hiểm của bên bán bảo hiểm.

Điểm a khoản 2 Điều 21 Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 quy định, bên mua bảo hiểm có nghĩa vụ “Kê khai đầy đủ, trung thực mọi thông tin có liên quan đến hợp đồng bảo hiểm theo yêu cầu của doanh nghiệp bảo hiểm”.

Khoản 1 Điều 22 Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 quy định “Khi giao kết hợp đồng bảo hiểm,… bên mua bảo hiểm có trách nhiệm cung cấp đầy đủ, trung thực thông tin liên quan đến đối tượng bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm”.

Qua những quy định này cho thấy, nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý của bên mua bảo hiểm là nghĩa vụ bắt buộc.

Trong quá trình thực hiện hợp đồng

Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là hợp đồng theo mẫu, bên mua bảo hiểm không được thay đổi các thông tin trong bộ quy tắc và điều khoản. Tuy nhiên, đối với các thông tin mà bên mua bảo hiểm đã cung cấp thì vẫn có quyền thay đổi trong thời gian thực hiện hợp đồng nếu cảm thấy các thông tin đó đã không còn phù hợp. Điều này cho thấy nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý của bên mua bảo hiểm vẫn còn tiếp tục trong quá trình thực hiện hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.

Khi có sự thay đổi về bệnh lý, nhằm tránh việc vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin thì bên mua bảo hiểm cần thông báo về tình trạng thay đổi bệnh lý cho doanh nghiệp bảo hiểm.

Khi sự kiện bảo hiểm xảy ra

Sau khi giao kết hợp đồng, bên mua bảo hiểm sẽ thực hiện nghĩa vụ của mình là đóng phí bảo hiểm để duy trì hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, bên mua bảo hiểm sẽ tiến hành thông báo để doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện nghĩa vụ chi trả số tiền bảo hiểm đối với các rủi ro mà bên mua bảo hiểm phải gánh chịu.

Tuy nhiên, nghĩa vụ cung cấp thông tin của bảo hiểm không chỉ dừng lại ở giai đoạn thông báo cho doanh nghiệp bảo hiểm mà còn phải thực hiện cung cấp các thông tin và giấy tờ liên quan theo yêu cầu.

Hướng giải quyết của Tòa án trong việc cung cấp thông tin bệnh lý trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ (Án lệ số 22/2018)

Giải quyết tranh chấp hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Nguồn án lệ

Bản án dân sự phúc thẩm số 313/2016/DS-PT ngày 16-3-2016 của Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về vụ án tranh chấp hợp đồng bảo hiểm giữa nguyên đơn là ông Đặng Văn L (người đại diện theo ủy quyền của ông Đặng Văn L là ông Trần Xuân H) với bị đơn là Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ C (người đại diện theo ủy quyền là ông Hoàng P, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp là ông Đinh Quang T, ông Trần Ngọc T).

Tình huống án lệ

Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, quy tắc bảo hiểm, đơn yêu cầu bảo hiểm có yêu cầu không rõ ràng về việc kê khai tình trạng bệnh lý của người được bảo hiểm. Thông tin được yêu cầu kê khai không phải là căn cứ quyết định việc các bên xác lập hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.

Hướng giải quyết của Tòa án

Trường hợp này, Tòa án xác định người mua bảo hiểm không vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin khi ký hợp đồng bảo hiểm, đơn yêu cầu bảo hiểm.

Bình luận án lệ

Căn cứ theo các quy định pháp luật thì trong trường hợp hợp đồng bảo hiểm có điều khoản không rõ ràng thì điều khoản đó được giải thích theo hướng có lợi cho người mua bảo hiểm. Do đó, nếu Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, quy tắc bảo hiểm, đơn yêu cầu bảo hiểm có yêu cầu không rõ ràng về việc kê khai tình trạng bệnh lý của người được bảo hiểm thì việc doanh nghiệp bảo hiểm cho rằng khách hàng trong trường hợp này cố tình không khai báo là cố ý khai báo không trung thực và vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin là không có căn cứ.

Bên mua bảo hiểm không cung cấp thông tin bệnh lý có được bồi thường không

Hành vi vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin của bên mua bảo hiểm là việc cố ý cung cấp không đầy đủ thông tin hoặc cung cấp sai sự thật nhằm để được bồi thường, trả tiền bảo hiểm khi giao kết hợp đồng.

Trường hợp bên mua bảo hiểm vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin thì sẽ chịu trách nhiệm và hậu quả pháp lý như sau:

Doanh nghiệp bảo hiểm có quyền hủy bỏ hợp đồng.
Doanh nghiệp bảo hiểm không phải bồi thường, trả tiền bảo hiểm và phải hoàn lại phí bảo hiểm sau khi trừ các chi phí hợp lý theo thỏa thuận.
Nếu có thiệt hại phát sinh cho doanh nghiệp bảo hiểm thì bên mua bảo hiểm phải bồi thường.

Vì vậy, nếu bên mua bảo hiểm cố ý không cung cấp thông tin bệnh lý với mục đích trục lợi bảo hiểm thì sẽ không được bồi thường.

Trong trường hợp thông tin bệnh lý được yêu cầu kê khai không phải là căn cứ quyết định việc các bên xác lập hợp đồng bảo hiểm nhân thọ và trong hợp đồng giữa các bên cũng không có quy định bắt buộc về nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý thì có thể áp dụng hướng giải quyết theo Án lệ số 22/2018, bên mua bảo hiểm trong trường hợp này không vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý và sẽ được bồi thường.

Luật sư tư vấn nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Luật sư tư vấn về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Luật Kiến Việt cung cấp dịch vụ tư vấn những vấn đề liên quan đến hợp đồng bảo hiểm nhân thọ với những công việc cụ thể sau:

Phân tích hợp đồng, nghiên cứu, đề xuất thay đổi, bổ sung một số điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Đánh giá pháp lý nghĩa vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Xem xét những thông tin quan trọng cần cung cấp trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Tư vấn những quy định hiện hành về nghĩa vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Đại diện tham gia đàm phán, tố tụng khi có tranh chấp xảy ra

Xem thêm: Tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng bảo hiểm

Mục đích cuối cùng khi ký kết hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là được bồi thường khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra. Tuy nhiên, trong thực tế nhiều trường hợp người mua bảo hiểm bị từ chối chi trả bảo hiểm với lý do vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin. Để tránh tình huống này xảy ra quý khách cần nắm vững nghĩa vụ của mình trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ cũng như cần đến sự tư vấn từ luật sư có chuyên môn. Luật Kiến Việt hy vọng sẽ là lựa chọn đáng tin cậy của quý khách, nếu quý khách cần bất kỳ cần luật sư tư vấn hợp đồng về nghĩa vụ cung cấp thông tin bệnh lý trong bảo hiểm nhân thọ vui lòng liên hệ đến Luật Kiến Việt qua số hotline 0386.579.303 để được tư vấn nhanh và chính xác nhất.