Nội dung

Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng là vấn đề pháp lý đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về các quy định của pháp luật. Việc không có hợp đồng công chứng khiến việc chứng minh quyền sở hữu trở nên khó khăn hơn. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật liên quan và hướng dẫn bạn cách thức, quy trình giải quyết tranh chấp một cách hiệu quả.

Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng

Hiệu lực của hợp đồng mua bán đất không công chứng

Theo Luật Đất đai 2024 (Điều 27), hợp đồng chuyển nhượng (mua bán) quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp có một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức hoạt động kinh doanh bất động sản thì hợp đồng được công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của các bên.
Như vậy, trừ trường hợp ngoại lệ nêu trên, hợp đồng mua bán đất không công chứng hoặc chứng thực được xem là không phù hợp với yêu cầu về hình thức của hợp đồng và có thể bị tuyên vô hiệu theo Điều 129 Bộ luật dân sự 2015. Việc sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ việc mua, bán đất cũng chỉ thực hiện được khi có hợp đồng mua bán nhà đất có công chứng, chứng thực.

Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp hợp đồng không tuân thủ hình thức theo luật định đều vô hiệu. Cụ thể, nếu hợp đồng mua bán nhà đất không công chứng, chứng thực nhưng các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ thì Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực giao dịch mua bán đó theo yêu cầu của một hoặc các bên.

Hướng giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng

Cách giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng

Giải quyết bằng thoả thuận

Thương lượng: Các bên tự đối thoại và tìm ra giải pháp phù hợp nhất cho cả hai.
Hòa giải: Có thể nhờ đến sự hỗ trợ của người thứ ba (như luật sư, người thân, bạn bè) để làm trung gian hòa giải.

Giải quyết bằng tố tụng

Nếu việc thương lượng, hòa giải không thành, các bên có quyền khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu giải quyết tranh chấp. Toà án sẽ xem xét toàn bộ vụ việc và ra quyết định cuối cùng:

Công nhận hợp đồng: Nếu hợp đồng đáp ứng các yêu cầu pháp luật, Tòa án sẽ công nhận hiệu lực của hợp đồng.
Tuyên bố hợp đồng vô hiệu: Nếu hợp đồng vi phạm quy định của pháp luật, đặc biệt là về hình thức, Tòa án có thể tuyên bố hợp đồng vô hiệu.

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng

Theo khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, các tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất không bắt buộc phải hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp.

Như vậy, khi xảy ra tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất thì các bên có thể chuẩn bị hồ sơ theo Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 và tiến hành khởi kiện luôn tại Tòa án mà không cần hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn.

Toà án nhân dân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán đất là toà án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú, làm việc (nếu là cá nhân) và toà án nơi bị đơn có trụ sở (nếu là tổ chức)

Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng

Thủ tục khởi kiện tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng

Bước 1: Tìm hiểu thông tin và chuẩn bị hồ sơ

Thu thập chứng cứ:

Hợp đồng mua bán (nếu có).
Các biên bản giao nhận tiền, tài sản.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đất của bên bán.
Các tin nhắn, email, thư từ trao đổi giữa hai bên.
Bằng chứng về việc thực hiện các nghĩa vụ theo hợp đồng.
Các giấy tờ khác có liên quan.

Xác định rõ yêu cầu khởi kiện: Bạn muốn Tòa án giải quyết vấn đề gì? Ví dụ: yêu cầu công nhận hợp đồng, yêu cầu hủy bỏ hợp đồng, yêu cầu bồi thường thiệt hại, đòi lại tiền đặt cọc…

Bước 2: Soạn thảo và nộp đơn khởi kiện:

Hồ sơ khởi kiện cần bảo đảm:

Thông tin các bên: Họ tên, địa chỉ, số điện thoại của nguyên đơn (người khởi kiện) và bị đơn (người bị kiện).
Nội dung vụ án: Trình bày rõ ràng, đầy đủ các sự việc, căn cứ pháp lý, yêu cầu của nguyên đơn.
Các tài liệu kèm theo: Danh sách các tài liệu đã chuẩn bị.

Người khởi kiện nộp đơn tại toà án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú theo một trong các phương thức:

Nộp trực tiếp tại Tòa án: Đến trực tiếp Tòa án có thẩm quyền để nộp đơn.
Nộp qua đường bưu điện: Gửi đơn khởi kiện bằng đường bưu điện có xác nhận.
Nộp trực tuyến: Một số Tòa án đã triển khai dịch vụ nộp đơn khởi kiện trực tuyến, bạn có thể tham khảo.

Bước 3: Tham gia các phiên tòa:

Phiên tòa sơ thẩm: Tham dự phiên tòa để trình bày quan điểm, cung cấp thêm bằng chứng nếu cần.
Theo Điều 203 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án tranh chấp hợp đồng mua bán đất là 04 tháng, kể từ ngày thụ lý vụ án. Riêng vụ án có tính chất phức tạp hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan thì có thể gia hạn nhưng không quá 02 tháng.
Các phiên tòa phúc thẩm: Nếu không đồng ý với quyết định của Tòa án sơ thẩm, bạn có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm.

>>> Bài viết liên quan: Giải quyết tranh chấp hợp đồng ủy quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất

Dịch vụ hỗ trợ giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng

Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đất đai, chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng dịch vụ chuyên nghiệp và hiệu quả, Qúy khách vui lòng liên hệ Luật Kiến Việt để được tư vấn về các vấn đề:

Đánh giá tính pháp lý của hợp đồng.
Xác định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên.
Lựa chọn giải pháp pháp lý phù hợp nhất.
Soạn thảo các văn bản pháp lý: Đơn khởi kiện, đơn kháng cáo, các văn bản pháp lý khác liên quan đến vụ án.
Đại diện tham gia các phiên tòa, bảo vệ quyền lợi của khách hàng trước Tòa án.

Tranh chấp hợp đồng mua bán đất không công chứng là vấn đề pháp lý phức tạp, đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về luật đất đai. Việc tự mình giải quyết có thể dẫn đến nhiều rủi ro do không nắm rõ phương thức, quy trình thực hiện. Hãy để đội ngũ luật sư của chúng tôi đồng hành cùng bạn. Với kinh nghiệm dày dặn và kiến thức chuyên môn, chúng tôi cam kết sẽ bảo vệ tối đa quyền lợi của bạn trong mọi vụ án. Liên hệ ngay với chúng tôi – Luật Kiến Việt qua hotline 0386579303 để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.