Giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng là quá trình xử lý mâu thuẫn phát sinh giữa các bên liên quan đến hợp đồng thiết kế và thi công công trình xây dựng. Bài viết này sẽ cung cấp cho quý độc giả thông tin đầy đủ và chi tiết về nội dung giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng cũng như trình tự, thủ tục thực hiện.
Giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng
Nguyên nhân dẫn đến tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng
Tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng là vấn đề phổ biến trong lĩnh vực này, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tiến độ thi công, chất lượng công trình và uy tín của các bên liên quan. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến tranh chấp:
- Vi phạm về nghĩa vụ thanh toán của chủ đầu tư hoặc nhà thầu. Theo đó, chủ đầu tư chậm thanh toán hoặc thanh toán không đầy đủ cho nhà thầu theo hợp đồng. Ngoài ra tranh chấp có thể xuất phát từ việc nhà thầu yêu cầu thanh toán vượt quá giá trị hợp đồng hoặc thanh toán không đúng thời hạn.
- Vi phạm về nghĩa vụ thi công của nhà thầu. Nhà thầu thi công sai thiết kế, không đảm bảo chất lượng công trình, thi công chậm tiến độ so với cam kết trong hợp đồng hay sử dụng vật liệu xây dựng không đúng chủng loại, chất lượng theo hợp đồng.
- Vi phạm về nghĩa vụ thiết kế của nhà thầu hoặc đơn vị thiết kế. Theo đó, nhà thầu hoặc bên thiết kế cung cấp bản vẽ thiết kế sai sót, thiếu chính xác. Bên cạnh đó, nhà thầu có thể tự ý thay đổi thiết kế mà không được sự đồng ý của chủ đầu tư từ đó dẫn đến tranh chấp.
- Các sự kiện khách quan chẳng hạn như thiên tai, lũ lụt, hỏa hoạn ảnh hưởng đến tiến độ thi công, gây thiệt hại cho công trình và các bên liên quan.
- Sự thay đổi chính sách pháp luật liên quan đến hoạt động xây dựng, dẫn đến việc điều chỉnh hợp đồng hoặc chấm dứt hợp đồng.
- Hợp đồng không quy định cụ thể về nghĩa vụ, quyền lợi và trách nhiệm của các bên. Các điều khoản trong hợp đồng mơ hồ, dễ dẫn đến hiểu lầm hoặc gây tranh cãi. Ngoài ra, hợp đồng thiếu các điều khoản xử lý tranh chấp, bảo đảm thực hiện hợp đồng cũng là nguyên nhân gây ra tranh chấp.
Các dạng tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng thường gặp
Dưới đây là một số dạng tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng thường gặp:
- Tranh chấp về nghĩa vụ thanh toán của Chủ đầu tư: Đây là dạng tranh chấp phổ biến nhất, thường phát sinh do chủ đầu tư gặp khó khăn về tài chính hoặc do các thủ tục thanh toán rườm rà, phức tạp.
- Tranh chấp về thanh toán khi nhà thầu yêu cầu thanh toán vượt quá giá trị hợp đồng: Trường hợp này xảy ra khi nhà thầu phát sinh chi phí ngoài dự kiến trong quá trình thi công mà không được chủ đầu tư đồng ý trước.
- Tranh chấp về nghĩa vụ thi công bao gồm các trường hợp: Nhà thầu thi công sai thiết kế dẫn đến việc công trình không đảm bảo chất lượng, thẩm mỹ hoặc không đáp ứng nhu cầu sử dụng của chủ đầu tư; Nhà thầu thi công chậm tiến độ ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư của chủ đầu tư và có thể dẫn đến việc chủ đầu tư phải bồi thường cho các bên liên quan khác; Nhà thầu sử dụng vật liệu xây dựng không đúng chủng loại, chất lượng gây ảnh hưởng đến chất lượng công trình và có thể dẫn đến nguy cơ sập đổ, hư hỏng.
- Tranh chấp về nghĩa vụ thiết kế: Bên thiết kế cung cấp bản vẽ thiết kế sai sót, thiếu chính xác dẫn đến việc thi công sai sót, gây lãng phí chi phí và thời gian hoặc Bên thiết kế thay đổi thiết kế mà không được sự đồng ý của chủ đầu tư gây ảnh hưởng đến tiến độ thi công, chi phí thi công và có thể dẫn đến tranh chấp với nhà thầu.
- Tranh chấp về việc giải quyết hợp đồng: Chủ đầu tư hoặc nhà thầu đơn phương chấm dứt hợp đồng. Tranh chấp xảy ra khi các bên tiến hành thanh lý hợp đồng, liên quan đến phần công việc nhà thầu đã thực hiện và số tiền Chủ đầu tư phải thanh toán.
- Tranh chấp về các vấn đề khác như bảo hành công trình, sử dụng tài sản chung của dự án, bảo vệ môi trường trong quá trình thi công…
Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng
Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng
Khi gặp tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng, các bên có thể tham khảo và lựa chọn một trong các phương thức giải quyết sau:
Thương lượng
Đây là phương thức đơn giản, tiết kiệm chi phí và thời gian nhất cho cả hai bên. Theo đó, khi tranh chấp thiết kế xây dựng xảy ra, hai bên có thể giải quyết bằng cách sắp xếp một cuộc họp hoặc gặp gỡ để tự thương lượng, trao đổi nhằm tìm kiếm giải pháp có lợi cho cả đôi bên. Các bên có thể lập biên bản họp hoặc văn bản thỏa thuận để ghi nhận các nội dung đã thống nhất.
Hòa giải
Hòa giải được hiểu là phương thức giải quyết tranh chấp có sự tham gia của bên thứ ba, theo đó bên thứ ba đóng vai trò là một bên trung gian để hỗ trợ, thuyết phục các bên tranh chấp tìm được giải pháp tốt nhất để hai bên đi đến thỏa thuận và kết thúc tranh chấp. Ưu điểm của phương thức này là chi phí thấp, thủ tục nhanh gọn và đảm bảo bảo mật thông tin. Kết quả cuối cùng của quá trình hòa giải là sự tự nguyện của các bên, hiện nay còn thiếu cơ chế pháp lý nhằm bảo đảm thi hành những cam kết các bên trong quá trình hòa giải.
Trọng tài
Giải quyết tranh chấp thương mại bằng Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết thông qua hoạt động của Trọng tài viên với tư cách là bên thứ ba độc lập nhằm chấm dứt các tranh chấp bằng việc đưa ra phán quyết trọng tài buộc các bên tôn trọng và thực hiện. Tuy nhiên, để lựa chọn phương thức này thì điều kiện tiên quyết là tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Trọng tài thương mại theo Luật Trọng tài thương mại hiện hành và các bên có thỏa thuận về việc giải quyết tranh chấp bằng phương thức này.
Tòa án
Đây được xem là phương thức giải quyết tranh chấp truyền thống, được áp dụng khi các biện pháp khác không hiệu quả hoặc vi phạm nghiêm trọng hợp đồng. Tuy nhiên, phương thức này được thực hiện theo một quy trình phức tạp, tốn thời gian và chi phí cao hơn so với hai phương thức trên. Phán quyết của Tòa án có hiệu lực bắt buộc và các bên phải thi hành.
Hồ sơ, thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng
Hồ sơ
Hồ sơ giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng bao gồm:
- Hợp đồng thiết kế xây dựng bản gốc hoặc bản sao hợp đồng có công chứng; các phụ lục hợp đồng (nếu có); biên bản bàn giao mặt bằng thi công (nếu có); biên bản nghiệm thu công trình (nếu có) và các tài liệu liên quan trong quá trình thực hiện hợp đồng.
- Văn bản yêu cầu giải quyết tranh chấp, trong đó nêu rõ nội dung tranh chấp, yêu cầu của bên đề nghị giải quyết cùng với căn cứ pháp lý cho yêu cầu giải quyết tranh chấp. Bên cạnh đó, chứng cứ, tài liệu chứng minh nội dung tranh chấp cần phải được cung cấp cho cơ quan giải quyết tranh chấp.
- Chứng cứ, tài liệu liên quan, trong đó có thể bao gồm: Hóa đơn thanh toán; biên bản thanh lý hợp đồng (nếu có); kết quả giám định chất lượng công trình (nếu có); văn bản trao đổi giữa các bên về nội dung tranh chấp (nếu có)…
- Các tài liệu khác cần thiết như Giấy ủy quyền cho người đại diện (nếu có); giấy tờ tùy thân của bên đề nghị giải quyết tranh chấp…
Thủ tục
Trao đổi trực tiếp để giải quyết mâu thuẫn
Khi tranh chấp xảy ra, các bên nên bình tĩnh và liên hệ trực tiếp để trao đổi, thảo luận về vấn đề đang tranh chấp. Các bên cố gắng tìm kiếm giải pháp phù hợp cho cả hai bên, trên tinh thần thiện chí và tôn trọng lợi ích của nhau. Các vấn đề được thống nhất giải quyết phải được lập thành biên bản hoặc văn bản thỏa thuận để ghi nhận các nội dung đã thống nhất.
Giải quyết qua trung gian (tùy chọn)
Nếu các bên không thể thương lượng để tự giải quyết thì có thể lựa chọn hai phương thức giải quyết còn lại là hòa giải hoặc trọng tài.
Khởi kiện tại tòa án (nếu cần thiết)
Áp dụng khi các biện pháp hòa giải, trọng tài không thành công hoặc các bên đã áp dụng mọi biện pháp nhưng không thể ngăn chặn vi phạm và giải quyết tranh chấp hợp đồng thế chấp cho cá nhân. Trình tự thủ tục khởi kiện như sau:
- Khởi kiện: Bên khởi kiện nộp đơn khởi kiện và các tài liệu liên quan đến Tòa án có thẩm quyền, bao gồm chứng cứ chứng minh quyền lợi đã bị xâm phạm và bằng chứng bên còn lại vi phạm nghĩa vụ hợp đồng. Bên khởi kiện có nghĩa vụ thanh toán tạm ứng án phí theo quy định.
- Thủ tục tố tụng: Sau khi thanh toán tạm ứng án phí, bên khởi kiện nộp lại biên lai hóa đơn cho Tòa án. Tùy vào từng trường hợp, Tòa án sẽ ra quyết định thụ lý vụ án và giải quyết vụ án theo trình tự quy định tại Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng
Tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng
Với đội ngũ luật sư chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng, Luật sư có thể giúp các bên:
- Hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong hợp đồng thiết kế xây dựng.
- Phân tích hợp đồng và xác định nguyên nhân dẫn đến tranh chấp.
- Lựa chọn phương án giải quyết tranh chấp phù hợp nhất với trường hợp của bạn.
- Soạn thảo hồ sơ yêu cầu giải quyết tranh chấp.
- Đại diện cho bạn đàm phán, thương lượng với bên kia.
- Tham gia cùng bạn trong các phiên hòa giải, xét hỏi tại tòa án.
- Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn một cách tốt nhất.
Dịch vụ của chúng tôi Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng bao gồm:
- Tư vấn pháp luật bằng việc giải thích các quy định pháp luật liên quan đến hợp đồng thiết kế xây dựng, phân tích hợp đồng để xác định quyền lợi và nghĩa vụ của các bên, tư vấn về các phương án giải quyết tranh chấp phù hợp.
- Hỗ trợ thủ tục bao gồm hoạt động thu thập bằng chứng, tài liệu liên quan đến tranh chấp, soạn thảo hồ sơ yêu cầu giải quyết tranh chấp, đại diện cho bạn đàm phán, thương lượng với bên kia, hỗ trợ thủ tục khởi kiện nếu cần thiết.
- Tham gia tố tụng bằng cách đại diện cho bạn tham gia các phiên hòa giải, xét hỏi tại tòa án, trình bày lập luận, bảo vệ quyền lợi của bạn trước tòa án, hỗ trợ các thủ tục thi hành án nếu có.
Tranh chấp hợp đồng thiết kế xây dựng là tranh chấp phức tạp và kéo dài, đòi hỏi các bên là nhà thầu và chủ đầu tư, cũng như các bên liên quan phải tìm hiểu về phương thức, hồ sơ, quy trình giải quyết tranh chấp hợp đồng. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay nhu cầu luật sư tư vấn pháp lý liên quan để giải quyết tranh chấp nêu trên, hãy liên hệ với chúng tôi theo hotline 0386579303 để được hỗ trợ.