Nội dung

Những hành vi gây ô nhiễm môi trường bị khởi tố hình sự là những vi phạm pháp luật gây tác động đến môi trường và cấu thành tội phạm theo Bộ luật hình sự. Các hành vi vi phạm pháp luật này có thể bao gồm xả thải trái phép, chôn lấp chất thải nguy hại, phát thải khí độc hại, gây ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí, ô nhiễm đất… Doanh nghiệp và cá nhân nếu vi phạm sẽ bị cơ quan chức năng điều tra và truy tố. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau.

Những hành vi gây ô nhiễm môi trường bị khởi tố hình sự

Quy định pháp luật về ô nhiễm môi trường

Theo khoản 12 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, ô nhiễm môi trường được định nghĩa như sau:

“Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lý, hóa học, sinh học của thành phần môi trường không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật môi trường, tiêu chuẩn môi trường gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, sinh vật và tự nhiên.”

Theo khoản 15 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chất ô nhiễm môi trường được định nghĩa như sau:

” Chất ô nhiễm môi trường là những chất hóa học hoặc các tác nhân vật lý, sinh học mà khi xuất hiện trong môi trường vượt mức cho phép sẽ gây ô nhiễm.”.

Mức xử phạt hành chính đối với hành vi gây ô nhiễm môi trường

Theo quy định tại Điều 4 Nghị định 45/2022/NĐ-CP quy định cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường bị áp dụng một trong các hình thức xử phạt chính sau đây:

Cảnh cáo;
Phạt tiền tối đa đối cá nhân là 1.000.000.000 đồng/hành vi vi phạm;
Phạt tiền tối đa đối tổ chức là 2.000.000.000 đồng/hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó cá nhân, tổ chức vi phạm có thể bị xử phạt bổ sung dưới các hình thức sau:

Tước quyền sử dụng có thời hạn đối với các loại giấy phép theo quy định;
Đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 01 tháng đến 24 tháng, kể từ ngày quyết định xử phạt vi phạm hành chính có hiệu lực thi hành;
Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.

Cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường còn có thể bị áp dụng một hoặc nhiều biện pháp khắc phục hậu quả trong thời hạn do người có thẩm quyền xử phạt ấn định sau đây:

Buộc khôi phục lại tình trạng môi trường ban đầu hoặc phục hồi môi trường theo quy định;
Buộc phá dỡ công trình, thiết bị trái quy định về bảo vệ môi trường;
Buộc thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường;
Buộc tái xuất;
Buộc tiêu hủy;
Buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn về hiện trạng môi trường;
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do vi phạm hành chính hoặc nộp lại số tiền bằng trị giá tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đã bị tiêu thụ, tẩu tán, tiêu hủy trái quy định.

Các tội phạm về môi trường có thể bị khởi tố hình sự

Chương XIX của Bộ luật Hình sự quy định về các tội phạm môi trường, bao gồm 12 điều từ Điều 235 đến Điều 246. Cụ thể, các điều này như sau:

Tội gây ô nhiễm môi trường;
Tội vi phạm quy định về quản lý chất thải nguy hại;
Tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường;
Tội vi phạm quy định về bảo vệ an toàn công trình thủy lợi, đê điều và phòng, chống thiên tai, vi phạm quy định về bảo vệ bờ, bãi sông;
Tội đưa chất thải vào lãnh thổ Việt Nam;
Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người;
Tội làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho động vật, thực vật;
Tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản;
Tội hủy hoại rừng;
Tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm;
Tội vi phạm quy định về quản lý khu bảo tồn thiên nhiên;
Tội nhập khẩu, phát tán các loài ngoại lai xâm hại.

Mức xử lý hình sự đối với hành vi gây ô nhiễm môi trường

Theo quy định tại khoản 1 Điều 235 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017, phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm đối với các hành vi:

Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 1.000 kg đến dưới 3.000 kg chất thải nguy hại đặc biệt hoặc từ 3.000 kg đến dưới 10.000 kg chất thải nguy hại khác;
Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 500 kg đến dưới 1.000 kg chất thải nguy hại đặc biệt hoặc từ 1.500 kg đến dưới 3.000 kg chất thải nguy hại khác, nếu đã bị xử phạt hoặc kết án trước đó;
Xả thải ra môi trường từ 500 m³/ngày đến dưới 5.000 m³/ngày nước thải vượt quy chuẩn từ 5 đến dưới 10 lần, hoặc từ 300 m³/ngày đến dưới 500 m³/ngày nước thải vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên;
Xả thải ra môi trường 500 m³/ngày trở lên nước thải vượt quy chuẩn từ 3 đến dưới 5 lần, hoặc từ 300 m³/ngày đến dưới 500 m³/ngày nước thải vượt quy chuẩn từ 5 đến dưới 10 lần, hoặc từ 100 m³/ngày đến dưới 300 m³/ngày nước thải vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên, nếu đã bị xử phạt hoặc kết án trước đó;
Thải ra môi trường từ 150.000 m³/giờ đến dưới 300.000 m³/giờ khí thải vượt quy chuẩn từ 5 đến dưới 10 lần, hoặc từ 100.000 m³/giờ đến dưới 150.000 m³/giờ khí thải vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên;
Thải ra môi trường 150.000 m³/giờ trở lên khí thải vượt quy chuẩn từ 3 đến dưới 5 lần, hoặc từ 100.000 m³/giờ đến dưới 150.000 m³/giờ khí thải vượt quy chuẩn từ 5 đến dưới 10 lần, hoặc từ 50.000 m³/giờ đến dưới 100.000 m³/giờ khí thải vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên, nếu đã bị xử phạt hoặc kết án trước đó;
Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 100.000 kg đến dưới 200.000 kg chất thải rắn thông thường, hoặc từ 70.000 kg đến dưới 100.000 kg nếu đã bị xử phạt hoặc kết án trước đó;
Xả thải ra môi trường nước thải, chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường chất thải rắn hoặc phát tán khí thải có chứa chất phóng xạ vượt giá trị liều từ 50 mSv/năm đến dưới 200 mSv/năm hoặc giá trị suất liều từ 0,0025 mSv/giờ đến dưới 0,01 mSv/giờ.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 235 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017, phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 3.000 kg đến dưới 5.000 kg chất thải nguy hại đặc biệt hoặc từ 10.000 kg đến dưới 50.000 kg chất thải nguy hại khác;
Xả thải ra môi trường từ 5.000 m³/ngày đến dưới 10.000 m³/ngày nước thải vượt quy chuẩn từ 5 đến dưới 10 lần, hoặc từ 500 m³/ngày đến dưới 5.000 m³/ngày nước thải vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên;
Thải ra môi trường từ 300.000 m³/giờ đến dưới 500.000 m³/giờ khí thải vượt quy chuẩn từ 5 đến dưới 10 lần, hoặc từ 150.000 m³/giờ đến dưới 300.000 m³/giờ khí thải vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên;
Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 200.000 kg đến dưới 500.000 kg chất thải rắn thông thường;
Xả thải ra môi trường nước thải, chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường chất thải rắn hoặc phát tán khí thải có chứa chất phóng xạ vượt giá trị liều từ 200 mSv/năm đến dưới 400 mSv/năm hoặc giá trị suất liều từ 0,01 mSv/giờ đến dưới 0,02 mSv/giờ;
Gây hậu quả nghiêm trọng.

Theo quy định tại khoản 3 Điều 235 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017, phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:

Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 5.000 kg trở lên chất thải nguy hại đặc biệt hoặc từ 50.000 kg trở lên chất thải nguy hại khác.
Xả thải ra môi trường từ 10.000 m³/ngày trở lên nước thải vượt quy chuẩn từ 5 đến dưới 10 lần, hoặc từ 5.000 m³/ngày trở lên nước thải vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên.
Thải ra môi trường từ 500.000 m³/giờ trở lên khí thải vượt quy chuẩn từ 5 đến dưới 10 lần, hoặc từ 300.000 m³/giờ trở lên khí thải vượt quy chuẩn từ 10 lần trở lên.
Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 500.000 kg trở lên chất thải rắn thông thường.
Xả thải ra môi trường nước thải, chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường chất thải rắn hoặc phát tán khí thải có chứa chất phóng xạ vượt giá trị liều 400 mSv/năm trở lên hoặc giá trị suất liều 0,02 mSv/giờ trở lên.
Gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

Ngoài ra theo quy định tại khoản 4 Điều 235 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại gây ô nhiễm môi trường

Theo quy định tại khoản 5 Điều 235 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017, pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:

Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 235 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 thì bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 7.000.000.000 đồng;
Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 235 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 thì bị phạt tiền từ 7.000.000.000 đồng đến 12.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 02 năm;
Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 235 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 thì bị phạt tiền từ 12.000.000.000 đồng đến 20.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 01 năm đến 03 năm;
Pháp nhân thương mại được thành lập chỉ để thực hiện tội phạm thì bị đình chỉ vĩnh viễn toàn bộ hoạt động;
Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm.

Luật sư tư vấn, bào chữa hành vi gây ô nhiễm môi trường bị khởi tố hình sự

Luật sư tư vấn, bào chữa tội gây ô nhiễm môi trường

Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề pháp lý liên quan đến hành vi gây ô nhiễm môi trường, dịch vụ Luật sư của chúng tôi sẽ giúp bạn giải quyết mọi thắc mắc và bảo vệ quyền lợi của bạn. Dưới đây là các công việc chuyên môn mà luật sư của chúng tôi sẽ thực hiện:

Chuẩn bị các đơn từ, hồ sơ tố giác và các văn bản cần thiết;
Đưa ra các chiến lược pháp lý để bảo vệ quyền lợi của khách hàng trong quá trình tố tụng;
Tìm kiếm, thu thập và xử lý chứng cứ để xây dựng hồ sơ vụ án;
Hỗ trợ khách hàng trong các buổi đối chất và tố tụng tại phiên tòa;
Đảm bảo quá trình giải quyết vụ án của tòa án được thực hiện đúng quy định pháp luật;
Hỗ trợ khách hàng trong việc khiếu nại, kháng cáo nếu không đồng ý với các quyết định, bản án của tòa án;
Thay mặt khách hàng thương lượng, hòa giải với các bên liên quan;
Giúp khách hàng hiểu rõ và tuân thủ các quyết định của tòa án và cơ quan chức năng.

Tham khảo thêm: Dịch vụ Luật sư bào chữa cho bị can, bị cáo

Trong các tình huống pháp lý phức tạp như hành vi gây ô nhiễm môi trường, việc có một luật sư giàu kinh nghiệm có vai trò quan trọng. Đội ngũ luật sư tư vấn pháp luật hình sự của chúng tôi cam kết bảo vệ quyền lợi của bạn tối ưu nhất. Hãy yên tâm vì chúng tôi sẽ luôn sát cánh và hỗ trợ bạn vượt qua mọi thử thách pháp lý. Hãy liên hệ ngay qua hotline 0386579303 để nhận tư vấn và hỗ trợ pháp lý kịp thời. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn.