Nội dung

Thủ tục đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó được thực hiện trong trường hợp sau khi tài sản đã được phân chia bằng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật thì có người khác khởi kiện đòi lại tài sản. Nắm bắt được vấn đề pháp lý này, bài viết sau đây sẽ hướng dẫn bạn đọc việc thực hiện thủ tục này sao cho hiệu quả và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

Thủ tục đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó

Quy định của pháp luật về quyền đòi lại tài sản

Căn cứ khoản 1 Điều 166 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền đòi lại tài sản như sau: Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền đòi lại tài sản từ người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật.

Theo đó, không ai có thể bị hạn chế hoặc tước đoạt trái pháp luật quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản. Tuy nhiên, trong trường hợp thật cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh, vì lợi ích quốc gia, tình trạng khẩn cấp hoặc phòng chống thiên tai, Nhà nước có thể trưng mua hoặc trưng dụng tài sản của tổ chức, cá nhân. Việc trưng mua, trưng dụng phải được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật và phải bồi thường tài sản cho tổ chức, cá nhân theo giá thị trường.

Như vậy, pháp luật bảo vệ quyền tài sản, quyền khác đối với tài sản không chỉ của chủ sở hữu mà cả của chủ thể có quyền khác đối với tài sản. Qua đó, tranh chấp đòi lại tài sản sẽ được giải quyết theo trình tự và thủ tục quy định trong Bộ luật Tố tụng Dân sự.

Điều kiện để đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó

Theo đó, việc đòi lại tài sản được áp dụng khi đáp ứng được các điều kiện như:

Thứ nhất, về chủ thể có quyền yêu cầu đòi tài sản: là chủ sở hữu hoặc người chiếm hữu hợp pháp đối với tài sản đó. Người đòi lại tài sản cũng có thể là người có quyền khác đối với tài sản thông qua những căn cứ xác lập quyền được pháp luật quy định.
Thứ hai, tài sản được đòi phải còn tồn tại, nếu vật là đối tượng không còn tồn tại do bị tiêu hủy, hoặc bị mất thì người chiếm hữu trái pháp luật không thể trả lại chính tài sản đó cho chủ sở hữu. Vì thế, trong trường hợp này phải áp dụng phương thức yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Thứ ba, tài sản bị chiếm hữu trái pháp luật phải thuộc trường hợp được phép đòi lại theo quy định của pháp luật, đồng thời không thuộc những trường hợp mà pháp luật cấm hay quy định là không được đòi tài sản như là tài sản đã được đăng ký hợp pháp tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền, hoặc là tài sản được mua thông qua đấu giá, hay một số giao dịch được thực hiện trên cơ sở thi hành bản án hay quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nhưng có sửa đổi hay bị hủy sau đó.

Xem thêm: Khi nào di sản thừa kế chuyển thành tài sản của cá nhân

Thời hiệu đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó

Thời hiệu đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó

Theo quy định tại Điều 159 Bộ luật dân sự 2015 quy định cụ thể rằng không áp dụng thời hiệu khởi kiện đối với yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

Bên cạnh đó, để đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó, chủ sở hữu tài sản phải làm đơn đề nghị xem xét bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm nếu có căn cứ và gửi lên cơ quan có thẩm quyền để đề nghị.

Theo quy định tại điều 334 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định về thời hạn kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm trong thời hạn 03 năm, kể từ ngày bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

Tuy nhiên, trừ trường hợp đã hết thời hạn kháng nghị theo quy định nhưng có các điều kiện sau đây thì thời hạn kháng nghị được kéo dài thêm 02 năm, kể từ ngày hết thời hạn kháng nghị:

Đương sự đã có đơn đề nghị theo quy định tại khoản 1 Điều 328 của Bộ luật này và sau khi hết thời hạn kháng nghị quy định tại khoản 1 Điều này đương sự vẫn tiếp tục có đơn đề nghị;
Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật có vi phạm pháp luật theo quy định tại khoản 1 Điều 326 của Bộ luật này, xâm phạm nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự, của người thứ ba, xâm phạm lợi ích của cộng đồng, lợi ích của Nhà nước và phải kháng nghị để khắc phục sai lầm trong bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật đó.

Đối với thời hạn kháng nghị theo thủ tục tái thẩm, thời hạn kháng nghị theo thủ tục tái thẩm là 01 năm, kể từ ngày người có thẩm quyền kháng nghị biết được căn cứ để kháng nghị theo thủ tục tái thẩm theo quy định tại điều 352 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.

Thủ tục đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó

Hồ sơ chuẩn bị

Đối với thủ tục giám đốc thẩm:

Đơn đề nghị xem xét lại bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.
Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.
Tài liệu, chứng cứ (nếu có) để chứng minh cho những yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp.

Đối với thủ tục tái thẩm:

Đơn đề nghị kháng nghị theo thủ tục Tái thẩm.
Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.
Các tài liệu chứng minh cho yêu cầu kháng nghị (kèm theo).

Thủ tục

Tái thẩm và giám đốc thẩm giống nhau ở nội dung quyết định kháng nghị; thẩm quyền xét xử; Hội đồng xét xử và những người tham gia phiên toà; trình tự, diễn biến phiên tòa.

Theo đó, sau khi đơn đề nghị xem xét kháng nghị được gửi đến Chánh án TAND cấp cao, tối cao hoặc/và gửi Viện trưởng VKSND cấp cao, tối cao:

Hội đồng xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm chỉ xem xét lại phần quyết định của bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị hoặc có liên quan đến việc xem xét nội dung kháng nghị.
Hội đồng xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm có quyền xem xét phần quyết định của bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật không bị kháng nghị hoặc không liên quan đến việc xem xét nội dung kháng nghị, nếu phần quyết định đó xâm phạm đến lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, lợi ích của người thứ ba không phải là đương sự trong vụ án.

Thời hạn mở phiên tòa: trong thời hạn 04 tháng kể từ ngày nhận được quyết định kháng nghị kèm theo hồ sơ vụ án.

Thực tiễn xử lý đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia

Tình huống án lệ

Sau khi tài sản là quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất đã được phân chia bằng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án thì có người khác (không phải là đương sự trong vụ án đó) khởi kiện đòi quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất đó.

Hướng giải quyết của Tòa án

Trường hợp này, Tòa án không thụ lý vụ án mới. Người có yêu cầu đòi quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất thông báo bằng văn bản cho người có thẩm quyền xem xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm theo quy định của pháp luật.

Bình luận án lệ

Như vậy, theo hướng giải quyết của Tòa án nhân dân tối cao tại án lệ số 38/2020/AL, thì khi sự việc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định có hiệu lực, Tòa án cho phép bên thứ ba chưa tham gia tố tụng ở vụ án trước đó được đề nghị Tòa án có thẩm quyền xem xét áp dụng thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm. Việc đưa ra hướng bảo vệ chủ sở hữu khi không cần khởi kiện ở một vụ kiện mới đã tránh được tình huống một sự kiện, một tài sản được xác định trong hai bản án khác nhau, dẫn đến khó khăn trong việc áp dụng, tiết kiệm thời gian và bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu đích thực.

Luật sư tư vấn đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó

Luật sư tư vấn thủ tục đòi lại tài sản

Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, Luật Kiến Việt hỗ trợ tư vấn pháp lý các vấn đề liên quan đến trường hợp đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó như sau:

Phân tích tình huống pháp lý của vụ việc, xác định những vấn đề chính cần giải quyết và đưa ra hướng giải quyết phù hợp.
Giải thích chi tiết về các quy định pháp luật liên quan đến việc đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia tài sản.
Tư vấn, đề xuất hướng giải quyết phù hợp với tình huống cụ thể liên quan đến việc đòi lại tài sản.
Soạn thảo, thu thập tài liệu, chứng cứ để tiến hành thủ tục khởi kiện, thủ tục đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.
Đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng trong quá trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án

Thao khảo thêm: Dịch vụ luật sư tố tụng

Ở một khía cạnh nhất định, sau khi đã bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật thì khi xảy ra tình tiết mới thì việc giải quyết là vô cùng phức tạp. Bài viết trên đây đã cung cấp một số thông tin về thủ tục đòi lại tài sản khi đã có bản án phân chia đối với tài sản đó. Nếu Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn các giải pháp pháp lý liên quan đến việc đòi lại tài sản. Quý khách hàng có thể liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0386579303 để được hỗ trợ.