Làm chết người do phòng vệ chính đáng bị đi tù không là vấn đề pháp lý còn gặp nhiều vướng mắc do ranh giới giữa việc làm chết người do phòng vệ chính đáng và vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng thường không dễ dàng xác định, gây ra nhiều khó khăn trong quá trình điều tra, xét xử. Để giải đáp thắc mắc về vấn đề trách nhiệm hình sự khi làm chết người do phòng vệ chính đáng, mời quý vị tham khảo bài viết dưới đây.
Làm chết người do phòng vệ chính đáng bị đi tù không?
Thế nào là phòng vệ chính đáng?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015, phòng vệ chính đáng được hiểu là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên. Ngoài ra, Bộ luật Hình sự 2015 còn quy định phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.
Theo đó, khi người bị xâm phạm đang ở trong tình huống bị đe dọa nghiêm trọng, họ có quyền thực hiện những hành vi phòng vệ trực tiếp và cần thiết để bảo vệ lợi ích chính đáng của mình, nhằm ngăn chặn những hành vi xâm hại và bảo vệ quyền lợi của bản thân.
Điều kiện được xem là phòng vệ chính đáng
Hiện nay, Bộ Luật hình sự 2015 không quy định về điều kiện được xem là phòng vệ chính đáng. Tuy nhiên, từ định nghĩa về phòng vệ chính đáng được quy định trong Bộ luật Hình sự và thực tiễn áp dụng pháp luật, hành vi được xem là phòng vệ chính đáng khi có những điều kiện sau đây:
- Về phía nạn nhân: Nạn nhân phải là người đang có hành vi trái pháp luật, xâm phạm đến các lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, của cá nhân người phòng vệ hoặc của người khác (người thứ ba). Hành vi xâm phạm này phải có tính chất nguy hiểm, trái với quy định của pháp luật.
- Về phía người có hành vi phòng vệ: Hành vi phòng vệ chính đáng chỉ phát sinh khi hành vi tấn công trái pháp luật gây thiệt hại đến các lợi ích đang hiện hữu xảy ra và chưa có dấu hiệu dừng lại. Thiệt hại do người có hành vi phòng vệ gây ra có thể là thiệt hại về tính mạng hoặc sức khỏe cho người có hành vi xâm phạm.
- Về hành vi chống trả: Hành vi chống trả phải là cần thiết. Cần thiết là không thể không chống trả hoặc không thể bỏ qua trước một hành vi xâm phạm đến các lợi của người khác, của xã hội. Sự chống trả cần thiết phải căn cứ vào tính chất của các lợi ích bị xâm phạm, tính chất của hành vi xâm phạm và các mối tương quan khác giữa hành vi xâm phạm đối với hành vi phòng vệ.
Khi nào được xem là vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng?
Theo quy định tại khoản 2 Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015 quy định hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.
Đồng thời, người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự
Làm chết người do phòng vệ chính đáng bị đi tù không?
Phòng vệ chính đáng cần phải tuân thủ quy định pháp luật và phải được thực hiện một cách cần thiết nhằm ngăn chặn các mối đe dọa hoặc tấn công. Trường hợp hành vi phòng vệ được coi là hợp lý và chính đáng, người thực hiện hành vi phòng vệ có thể không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Tuy nhiên, căn cứ theo quy định tại Điều 126 Bộ luật Hình sự 2015 quy định như sau:
- Người nào giết người trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
- Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.
Trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng làm chết người có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh trên thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm; phạm tội đối với 2 người trở lên, thì bị phạt tù từ 2 đến 5 năm.
Xem thêm: Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh tù bao nhiêu?
Mức xử phạt khi có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng
Căn cứ Điều 136 Bộ luật Hình sự 2015, người cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng bị xử lý theo quy định sau:
- Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:
Đối với 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;
Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61 % trở lên.
- Phạm tội dẫn đến chết người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm.
Tuy nhiên, theo điểm c khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015 cũng quy định người phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng sẽ được xem xét đó là tình tiết giảm nhẹ khi truy cứu trách nhiệm hình sự.
Xem thêm: Tội giết người bị phạt bao nhiêu năm tù
Luật sư tư vấn trường hợp làm chết người do phòng vệ chính đáng
Luật sư tư vấn, bào chữa trường hợp làm chết người do phòng vệ chính đáng
Luật sư tư vấn với trình độ chuyên môn và kinh nghiệm pháp lý về lĩnh vực giải quyết các vấn đề liên quan đến lĩnh vực hình sự, có thể hỗ trợ quý khách hàng thông qua các dịch vụ sau:
- Phân tích, đánh giá các vấn đề pháp lý liên quan đến vụ án, từ đó đưa ra phương án giải quyết phù hợp
- Hỗ trợ thu thập chứng cứ, tài liệu có liên quan đến vụ án, chứng minh điều kiện phòng vệ chính đáng của khách hàng.
- Soạn thảo các văn bản pháp lý cần thiết
- Hỗ trợ khách hàng tham gia quá trình tố tụng tại tòa án
Trên đây là một số nội dung về vấn đề làm chết người do phòng vệ chính đáng và điều kiện không truy cứu trách nhiệm hình sự. Nếu quý khách có nhu cầu được Luật sư hình sự tư vấn cụ thể về các vấn đề như hậu quả pháp lý khi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng, hình phạt khi làm chết người,…vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0386579303 để được hỗ trợ một cách tốt nhất.