Nội dung

Việc một người lập di chúc để lại tài sản của mình cho người thân là cần thiết nhằm tránh những tranh chấp không đáng có trong gia đình và đồng thời di chúc cũng giúp cho người lập nó thể hiện rõ ý chí cuối cùng của mình trước khi ra đi. Hiện nay có rất nhiều thắc mắc xoay quanh việc di chúc viết tay có hiệu lực pháp luật không cũng như các điều kiện để di chúc được xem là hợp pháp. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết sau.

Di chúc viết tay có hiệu lực pháp luật hay không?

Di chúc viết tay có hiệu lực pháp luật hay không?

Câu trả lời là CÓ. Di chúc có thể được viết tay hoặc đánh máy. Di chúc viết tay dù có người làm chứng hay không có người làm chứng, dù có được công chứng, chức thực hay không được công chứng, chứng thực thì đều có hiệu lực pháp luật nếu tuân thủ đúng các quy định của pháp luật được đề cập sau đây.

Điều kiện đối với người lập di chúc

Người lập di chúc phải là người minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ hay cưỡng ép.
Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi lập di chúc thì di chúc đó phải được lập thành văn bản và cha, mẹ hoặc người giám hộ của họ đồng ý về việc lập di chúc.
Người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ lập di chúc thì di chúc đó phải được người làm chứng lập thành văn bản và phải có công chứng hoặc chứng thực.

(Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015)

Hình thức của di chúc

Di chúc bằng văn bản

Di chúc bằng văn bản có thể có các hình thức như sau:

Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng

Đối với hình thức di chúc này, người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc.

Di chúc bằng văn bản có người làm chứng

Người lập di chúc viết tay, tự mình đánh máy hoặc nhờ người khác viết hay đánh máy bản di chúc, tuy nhiên phải có ít nhất là hai người làm chứng. Đồng thời, người lập di chúc phải ký tên hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng, sau đó những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và tiến hành ký vào bản di chúc.

Di chúc bằng văn bản có công chứng
Di chúc bằng văn bản có chứng thực

(Điều 628 Bộ luật Dân sự năm 2015)

Di chúc miệng

Thông thường di chúc phải được lập thành văn bản, tuy nhiên nếu một người bị cái chết đe dọa và không có khả năng lập được di chúc bằng văn bản thì vẫn có thể thực hiện di chúc miệng.
Việc thực hiện di chúc miệng phải đảm có ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người lập di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình, người làm chứng sẽ phải ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ.
Đồng thời, di chúc miệng phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người lập di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng.

Lưu ý, sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.

(Điều 629 Bộ luật Dân sự năm 2015)

Nội dung di chúc

Pháp luật quy định di chúc phải đảm bảo có đủ một số nội dung cần thiết như sau:

Ngày, tháng, năm lập di chúc;
Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
Di sản để lại và nơi có di sản.

(Điều 631 Bộ luật Dân sự năm 2015)

*Lưu ý:

Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, trường hợp di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
Nếu di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xóa, sửa chữa.

Người không được làm chứng cho việc lập di chúc

Theo quy định hiện nay, những người sau đây sẽ không được làm chứng cho việc lập di chúc:

Người thừa kế theo di chúc hoặc người thừa kế theo pháp luật của người lập di chúc.
Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung của di chúc.
Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.

(Điều 632 Bộ luật Dân sự năm 2015)

Người không được công chứng, chức thực di chúc

Công chứng viên, người có thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp xã không được phép công chứng, chứng thực di chúc nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.
Người có cha, mẹ, vợ hoặc chồng, con là người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Người có quyền, nghĩa vụ về tài sản liên quan tới nội dung di chúc.

(Điều 637 Bộ luật Dân sự năm 2015)

Di chúc có hiệu lực khi nào?

Hiệu lực pháp luật của di chúc

Di chúc sẽ có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế (thời điểm người có tài sản chết).

*Lưu ý:

Trường hợp di chúc không có hiệu lực một phần

Di chúc sẽ không có hiệu lực một phần trong những trường hợp sau đây:

Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức trên mới không có hiệu lực, phần còn lại của di chúc vẫn có hiệu lực pháp luật.

Trường hợp di chúc không có hiệu lực toàn bộ

Di chúc sẽ không có hiệu lực toàn bộ trong trường hợp di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế.

Tuy nhiên, nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực pháp luật.

(Điều 643 Bộ luật Dân sự năm 2015)

Dịch vụ luật sư tư vấn về di chúc

Trên đây là nội dung giới thiệu về Di chúc viết tay. Mọi nhu cầu dịch vụ pháp lý tư vấn, soạn thảo di chúc vui lòng liên hệ với công ty Luật Kiến Việt để được cung cấp:

Tư vấn các hình thức của di chúc, điều kiện có hiệu lực của từng hình thức;
Hướng dẫn soạn thảo di chúc viết tay;
Tư vấn các trường hợp di chúc không hợp lệ và hướng xử lý;
Hỗ trợ giải quyết tranh chấp về hình thức di chúc

Lập di chúc viết tay cũng là một lựa chọn cho người để lại di sản nhưng cần tuân thủ các điều kiện theo quy định pháp luật. Nếu có thắc mắc và cần hỗ trợ lập di chúc, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua điện thoại: 0386579303 để được tư vấn cụ thể.