Những thay đổi quan trọng về sử dụng đất trong quy hoạch đang đặt ra nhiều yêu cầu mới cho cả cơ quan quản lý và người dân. Quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất và bản đồ quy hoạch được Ủy ban nhân dân các cấp công bố công khai, gắn liền với định hướng sử dụng đất dài hạn và không gian đô thị hiện đại. Tuy nhiên, những thủ tục liên quan đến thu hồi đất quy hoạch hay việc thực hiện quy hoạch tỉnh vẫn đòi hỏi sự hướng dẫn, tư vấn pháp lý từ luật sư để bảo vệ quyền lợi của người dân. Bài viết sau sẽ cung cấp thêm một số thông tin về vấn đề này.
Những thay đổi quan trọng về sử dụng đất trong quy hoạch từ năm 2025
Nguyên tắc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
Căn cứ theo quy định tại Điều 60 Luật Đất đai 2024, nguyên tắc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất bao gồm:
- Tuân thủ nguyên tắc và mối quan hệ giữa các loại quy hoạch theo quy định của Luật Quy hoạch.
- Tổng hợp, cân đối nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực có sử dụng đất.
- Bảo đảm tính đặc thù, liên kết vùng; bảo đảm sự cân bằng giữa nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực, địa phương và phù hợp với tiềm năng đất đai của quốc gia nhằm sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả.
- Được lập ở cấp quốc gia, cấp tỉnh và cấp huyện phải đáp ứng yêu cầu thực hiện chiến lược phát triển kinh tế – xã hội nhanh, bền vững; bảo đảm quốc phòng, an ninh.
- Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ; quy hoạch sử dụng đất của cấp trên bảo đảm nhu cầu sử dụng đất của cấp dưới; quy hoạch sử dụng đất của cấp dưới phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của cấp trên; quy hoạch sử dụng đất cấp huyện phải xác định được nội dung sử dụng đất đến cấp xã; kế hoạch sử dụng đất phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cùng cấp đã được cơ quan có thẩm quyền quyết định, phê duyệt.
- Nội dung quy hoạch sử dụng đất phải kết hợp giữa chỉ tiêu sử dụng đất gắn với không gian, phân vùng sử dụng đất, hệ sinh thái tự nhiên.
- Sử dụng đất tiết kiệm và có hiệu quả; khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường; thích ứng với biến đổi khí hậu; bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, độ che phủ rừng; bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh.
- Bảo đảm tính liên tục, kế thừa, ổn định, đặc thù, liên kết của các vùng kinh tế – xã hội; cân đối hài hòa giữa các ngành, lĩnh vực, địa phương, giữa các thế hệ; phù hợp với điều kiện, tiềm năng đất đai.
- Việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp phải bảo đảm sự tham gia của tổ chức chính trị – xã hội, cộng đồng, cá nhân; bảo đảm công khai, minh bạch.
- Quy hoạch sử dụng đất các cấp được lập đồng thời; quy hoạch sử dụng đất cấp cao hơn phải được quyết định, phê duyệt trước quy hoạch sử dụng đất cấp thấp hơn. Khi kết thúc thời kỳ quy hoạch sử dụng đất mà quy hoạch sử dụng đất thời kỳ tiếp theo chưa được cấp có thẩm quyền quyết định, phê duyệt thì các chỉ tiêu sử dụng đất chưa thực hiện hết được tiếp tục thực hiện đến khi quy hoạch sử dụng đất thời kỳ tiếp theo được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định, phê duyệt.
- Kế hoạch sử dụng đất được lập đồng thời với lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cùng cấp. Kế hoạch sử dụng đất năm đầu của quy hoạch sử dụng cấp huyện được lập đồng thời với lập quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
Quy hoạch đất cấp xã
Căn cứ xác lập
Khoản 1 Điều 19 Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định:
- Quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; quy hoạch đô thị của thành phố trực thuộc trung ương đối với trường hợp không lập quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh;
- Các quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành;
- Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội cấp xã; trường hợp chưa có kế hoạch này thì sử dụng kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của cấp xã thuộc địa bàn trước ngày 01 tháng 7 năm 2025;
- Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của đơn vị hành chính cấp xã;
- Hiện trạng sử dụng đất, biến động đất đai, tiềm năng đất đai;
- Nhu cầu, khả năng sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực, Ủy ban nhân dân cấp xã; đối với việc xác định nhu cầu sử dụng đất ở, đất khu đô thị, đất khu dân cư nông thôn được xác định trên cơ sở dự báo dân số, điều kiện hạ tầng, cảnh quan, môi trường theo quy định của pháp luật về xây dựng;
- Định mức sử dụng đất, tiến bộ khoa học và công nghệ có liên quan đến việc sử dụng đất.
Nội dung
Theo quy định tại khoản 2 Điều 151 Nghị định 151/2025/NĐ-CP, nội dung lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã bao gồm:
- Phân tích, đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, hiện trạng môi trường và biến đổi khí hậu tác động đến sử dụng đất của cấp xã;
- Phân tích, đánh giá các nguồn lực tác động trực tiếp đến việc sử dụng đất của cấp xã;
- Phân tích, đánh giá hiện trạng sử dụng đất theo các loại đất quy định tại Điều 9 Luật Đất đai và các Điều 4, 5 và 6 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP;
- Xác định quan điểm, mục tiêu sử dụng nhóm đất nông nghiệp, nhóm đất phi nông nghiệp, nhóm đất chưa sử dụng phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, quy hoạch sử dụng đất trong thời kỳ quy hoạch; đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu;
- Dự báo xu thế chuyển dịch cơ cấu sử dụng đất trong thời kỳ quy hoạch;
- Xác định các chỉ tiêu sử dụng đất theo loại đất gồm chỉ tiêu sử dụng đất do cấp tỉnh phân bổ và diện tích các loại đất còn lại quy định tại Điều 9 Luật Đất đai và các Điều 4, 5 và 6 Nghị định số 102/2024/NĐ-CP theo nhu cầu sử dụng đất cấp xã;
- Phân kỳ kế hoạch sử dụng đất 05 năm trong quy hoạch sử dụng đất cấp xã và nội dung kế hoạch sử dụng đất theo quy định tại khoản 4 Điều 20 Nghị định này;
- Giải pháp, nguồn lực thực hiện quy hoạch sử dụng đất.
Kế hoạch sử dụng đất cấp xã
Căn cứ xác lập
Khoản 1 Điều 20 Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định:
- Quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; quy hoạch sử dụng đất cấp xã; quy hoạch theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn đối với trường hợp không phải lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã;
- Hiện trạng sử dụng đất; kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất kỳ trước;
- Nhu cầu, khả năng sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực của các cấp, của các tổ chức; các công trình, dự án đã có chủ trương đầu tư;
- Khả năng đầu tư, huy động nguồn lực để thực hiện kế hoạch sử dụng đất.
Thẩm quyền công bố
Căn cứ theo quy định tại khoản 6 Điều 20 Nghị định 151/2025/NĐ-CP, Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm công bố công khai kế hoạch sử dụng đất cấp xã tại trụ sở cơ quan, trên cổng thông tin điện tử của Ủy ban nhân dân cấp xã.
Trong quá trình thực hiện kế hoạch sử dụng đất cấp xã, căn cứ tình hình thực tế của địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp xã lập, điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất cấp xã. Việc điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất cấp xã được thực hiện như việc lập kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo quy định.
Điều khoản chuyển tiếp về quy hoạch sử dụng đất
Căn cứ theo Điều 22 Nghị định 151/2025/NĐ-CP, quy hoạch sử dụng đất như sau:
- Các nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai đang thực hiện theo quy định của Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết một số điều của Luật Đất đai trước ngày 01 tháng 7 năm 2025 nhưng chưa kết thúc nhiệm vụ thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định việc tiếp tục thực hiện nhiệm vụ này cho phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
- Các đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp được tiếp tục sử dụng quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện hoặc quy hoạch được lập theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật trước ngày 01 tháng 7 năm 2025 trên địa bàn hoặc chỉ tiêu sử dụng đất trong phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai của quy hoạch tỉnh được phân bổ đến đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp để làm căn cứ thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai cho đến khi hoàn thành công tác rà soát, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo các đơn vị hành chính mới.
Luật sư tư vấn quy định mới về sử dụng đất trong quy hoạch từ năm 2025
Luật sư tư vấn quy định mới về sử dụng đất trong quy hoạch từ năm 2025
Từ năm 2025, những quy định mới về sử dụng đất trong quy hoạch sẽ tác động trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của người dân, doanh nghiệp. Việc nắm rõ các quy định pháp luật liên quan không chỉ giúp phòng tránh rủi ro khi tham gia các giao dịch đất đai mà còn tạo điều kiện thuận lợi để khai thác hiệu quả giá trị của đất trong khuôn khổ pháp luật. Đội ngũ luật sư Luật Kiến Việt, với chuyên môn cao, có thể hỗ trợ bạn trong các vấn đề như:
- Tư vấn quy định pháp luật hiện hành về sử dụng đất trong quy hoạch;
- Tư vấn các trường hợp cụ thể về sử dụng đất thuộc diện quy hoạch;
- Tư vấn định hướng sử dụng đất trong quy hoạch phù hợp với quy định của pháp luật.
Trong bối cảnh đó, vai trò của luật sư càng trở nên quan trọng. Không chỉ dừng lại ở việc tư vấn các quy định pháp lý, luật sư còn hỗ trợ đánh giá tính pháp lý của từng giao dịch, bảo vệ quyền lợi chính đáng của khách hàng và đưa ra giải pháp xử lý phù hợp khi phát sinh tranh chấp. Nhờ vậy, cá nhân và tổ chức có thể yên tâm thực hiện các kế hoạch liên quan đến đất đai, đồng thời góp phần vào quá trình phát triển bền vững, hài hòa giữa lợi ích kinh tế và định hướng quản lý của Nhà nước. Liên hệ với Luật Kiến Việt qua số hotline 0386579303 để được hỗ trợ chi tiết, nhanh chóng.