Nội dung

Nên giải quyết tranh chấp thương mại bằng Trọng tài hay Tòa án câu hỏi thường xuyên được đặt ra bởi các doanh nghiệp khi xảy ra mâu thuẫn trong quá trình hoạt động. Việc lựa chọn phương thức giải quyết phù hợp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả, chi phí và thời gian giải quyết tranh chấp. Bài viết này sẽ so sánh chi tiết ưu nhược điểm của Trọng tài thương mại và Tòa án, giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định sáng suốt nhất.

Nên giải quyết tranh chấp thương mại bằng Trọng tài hay Tòa án

Thẩm quyền của trọng tài và tòa án đối với tranh chấp thương mại

Các tranh chấp thuộc thẩm quyền của trọng tài

Theo quy định tại Điều 2 Luật Trọng tài Thương mại 2010, Trọng tài thương mại có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp phát sinh từ hoạt động thương mại, bao gồm:

Tranh chấp giữa các bên đều có hoạt động thương mại;
Tranh chấp giữa các bên mà ít nhất một bên có hoạt động thương mại;
Các tranh chấp khác mà pháp luật quy định phải giải quyết bằng trọng tài.

Để Trọng tài thương mại có thể thụ lý và giải quyết một vụ tranh chấp, phải có một trong các điều kiện sau:

Các bên đã có thỏa thuận bằng văn bản về việc giao cho Trọng tài thương mại giải quyết tranh chấp. Thỏa thuận này có thể được lập trước hoặc sau khi tranh chấp phát sinh;
Trong trường hợp một bên tham gia thỏa thuận trọng tài là cá nhân chết hoặc mất năng lực hành vi, thỏa thuận trọng tài vẫn có hiệu lực đối với người thừa kế hoặc người đại diện theo pháp luật của người đó, trừ khi các bên có thỏa thuận khác.
Trường hợp một bên tham gia thỏa thuận trọng tài là tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị phá sản, giải thể,… thỏa thuận trọng tài vẫn có hiệu lực đối với tổ chức tiếp nhận quyền và nghĩa vụ của tổ chức đó, trừ khi các bên có thỏa thuận khác.

Các tranh chấp thuộc thẩm quyền của toà án

Những tranh chấp về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án quy định tại Điều 30 Bộ luật tố tụng dân sự 2015, gồm có:

Tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận;
Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ giữa cá nhân, tổ chức với nhau và đều có mục đích lợi nhuận;
Tranh chấp giữa người chưa phải là thành viên công ty nhưng có giao dịch về chuyển nhượng phần vốn góp với công ty, thành viên công ty;
Tranh chấp giữa công ty với các thành viên của công ty; tranh chấp giữa công ty với người quản lý trong công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc thành viên Hội đồng quản trị, giám đốc, tổng giám đốc trong công ty cổ phần, giữa các thành viên của công ty với nhau liên quan đến việc thành lập, hoạt động, giải thể, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, bàn giao tài sản của công ty, chuyển đổi hình thức tổ chức của công ty;
Các tranh chấp khác về kinh doanh, thương mại, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật.

Tòa án là một trong những cơ quan quan trọng để giải quyết các tranh chấp thương mại. Việc lựa chọn tòa án để giải quyết tranh chấp sẽ giúp đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên tham gia. Theo đó, các loại tranh chấp về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án bao gồm các loại tranh chấp nêu trên.

Ưu và nhược điểm khi giải quyết tranh chấp thương mại bằng trọng tài

Ưu điểm:

Các bên có quyền tự do thỏa thuận về thủ tục, luật áp dụng, ngôn ngữ, trọng tài viên… phù hợp với từng vụ việc cụ thể;
Thủ tục đơn giản, rút ngắn thời gian giải quyết tranh chấp;
Thông tin vụ việc được bảo mật, bảo vệ bí mật kinh doanh của doanh nghiệp;
Trọng tài viên thường có chuyên môn sâu về thương mại, giúp đưa ra phán quyết chính xác;
Thích hợp cho các tranh chấp quốc tế.

Nhược điểm:

Phí trọng tài viên, chi phí tố tụng… thường cao hơn so với tòa án;
Tính ràng buộc của phán quyết mặc dù cao nhưng có thể bị tòa án hủy nếu có căn cứ huỷ;
Thiếu tính công khai, khó giám sát quá trình giải quyết tranh chấp;
Phụ thuộc vào thỏa thuận của các bên, nếu thỏa thuận không rõ ràng có thể gây tranh chấp.

Tham khảo thêm: Tư vấn giải quyết tranh chấp thương mại bằng trọng tài

Ưu và nhược điểm khi giải quyết tranh chấp thương mại bằng tòa án

Ưu, nhược điểm khi giải quyết tranh chấp thương mại bằng tòa án

Ưu điểm:

Quá trình xét xử công khai, đảm bảo tính minh bạch và công bằng;
Bản án có giá trị pháp lý cao và được nhà nước bảo đảm thi hành;
Các bên có quyền kháng cáo nếu không đồng ý với bản án.

Nhược điểm:

Thời gian giải quyết lâu, thủ tục phức tạp, nhiều giai đoạn;
Chi phí cao, mặc dù thấp hơn trọng tài nhưng vẫn có thể khá lớn;
Thủ tục rườm rà, đòi hỏi kiến thức pháp lý hoặc sự hỗ trợ của luật sư.

Tham khảo thêm: Tư vấn giải quyết tranh chấp thương mại bằng Tòa án

Các vấn đề cần lưu ý khi lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp

Việc lựa chọn giữa trọng tài và tòa án để giải quyết tranh chấp thương mại là một quyết định quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả và chi phí của vụ kiện. Dưới đây là những yếu tố cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng:

Tính chất của tranh chấp:

Các vụ việc phức tạp, đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu thường phù hợp với trọng tài hơn;
Vụ kiện có giá trị lớn có thể cần đến sự giám sát của nhà nước, do đó tòa án là lựa chọn thích hợp;
Nếu muốn duy trì mối quan hệ, trọng tài thường được ưu tiên hơn.

Mục tiêu của các bên:

Trọng tài thường nhanh hơn tòa án;
Trọng tài đảm bảo tính bảo mật cao hơn;
Tòa án đảm bảo tính công khai, minh bạch;
Cân nhắc chi phí của từng phương thức;
Cả hai hình thức đều có phán quyết ràng buộc pháp lý.

Khả năng tài chính:

Trọng tài thường có chi phí cao hơn;
Thời gian kéo dài sẽ ảnh hưởng đến dòng tiền của doanh nghiệp.

Tham khảo thêm: Chi phí giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại

Tính chất quốc tế của tranh chấp:

Trọng tài linh hoạt hơn trong việc lựa chọn luật áp dụng.
Trọng tài cho phép lựa chọn địa điểm thuận lợi.

Tham khảo thêm: Phương thức giải quyết tranh chấp trong thương mại quốc tế

Luật sư tư vấn phương thức giải quyết tranh chấp thương mại

Luật sư tư vấn phương thức giải quyết tranh chấp thương mại

Khi doanh nghiệp đối mặt với tranh chấp thương mại, vai trò của luật sư tư vấn là vô cùng quan trọng. Luật sư sẽ giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định sáng suốt nhất trong việc lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp phù hợp. Dưới đây là những công việc cụ thể mà luật sư sẽ thực hiện:

Thu thập đầy đủ thông tin về hợp đồng, thư từ, email, biên bản cuộc họp,… liên quan đến vụ việc;
Nghiên cứu kỹ lưỡng các quy định pháp luật có liên quan đến vụ việc để xác định căn cứ pháp lý cho yêu cầu của khách hàng;
Đánh giá tính xác thực và sức thuyết phục của các chứng cứ mà khách hàng cung cấp;
Tư vấn lựa chọn phương thức giải quyết phù hợp;
Dựa trên tình hình cụ thể của vụ việc, luật sư sẽ đề xuất phương án giải quyết tranh chấp phù hợp nhất, giúp khách hàng đạt được mục tiêu một cách hiệu quả;
Hướng dẫn khách hàng về các thủ tục cần thiết để khởi kiện, kháng cáo tại tòa án hoặc tham gia trọng tài;
Giúp khách hàng chuẩn bị đầy đủ hồ sơ pháp lý theo yêu cầu của tòa án hoặc hội đồng trọng tài;
Đại diện cho khách hàng tham gia các phiên tòa hoặc phiên trọng tài, bảo vệ quyền lợi của khách hàng.

Việc giải quyết tranh chấp thương mại một cách nhanh chóng, hiệu quả và bảo đảm quyền lợi là điều mà mọi doanh nghiệp và cá nhân đều mong muốn. Đừng lo lắng, chúng tôi – đội ngũ luật sư chuyên nghiệp với nhiều năm kinh nghiệm sẽ đồng hành cùng bạn. Chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những tư vấn pháp lý chuyên sâu, giúp bạn lựa chọn phương thức và quy trình giải quyết tranh chấp phù hợp nhất, đại diện tham gia tố tụng bảo vệ tối đa quyền lợi của bạn. Liên hệ ngay hotline 0386579303 để được luật sư tư vấn cụ thể.